Matthias Wantzke: Różnice pomiędzy wersjami
| Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
{{Osoba infobox | {{Osoba infobox | ||
| − | |osoba=Matthias | + | |osoba=Matthias Wantzke |
|grafika_osoba= | |grafika_osoba= | ||
|grafika_opis= | |grafika_opis= | ||
| − | |funkcja=skrzypek | + | |funkcja=skrzypek |
|urodziny_data=nieznana | |urodziny_data=nieznana | ||
|urodziny_miejsce=nieznane | |urodziny_miejsce=nieznane | ||
| − | |smierc_data=1623 | + | |smierc_data=[[1623]] |
|smierc_miejsce=Szczecin | |smierc_miejsce=Szczecin | ||
|miejsce_spoczynku= | |miejsce_spoczynku= | ||
|lokalizacja_grobu= | |lokalizacja_grobu= | ||
| − | |lata_dzialalnosci=1606 - 1623 | + | |lata_dzialalnosci=[[1606]]-[[1623]] |
|tytuly= | |tytuly= | ||
|narodowosc=polska | |narodowosc=polska | ||
| − | |pseudonim= | + | |pseudonim=der Pollacke |
|lokalizacja_grobu= | |lokalizacja_grobu= | ||
}} | }} | ||
| + | '''Matthias Wantzke (zm. 1623) – polski skrzypek - wirtuoz, instrumentalista na dworze książąt pomorskich. | ||
| + | ==Życiorys== | ||
| + | Data i miejsce urodzin nie są znane. Nazwisko zapisywane jest jako Wantzke lub Wentzke, co pozwala domniemywać, że polski muzyk mógł nosić nazwisko "Wąski" lub "Więcki". Do Szczecina przybył w roku [[1606]]. Nie był pierwszym polskim muzykiem działającym na Pomorzu, był chyba jednak najbardziej z nich utalentowanym. Był przedstawicielem polskiej szkoły instrumentalnej określanej wówczas w Niemczech „polnische Geige” (polskie skrzypce). Podczas pracy na dworze książęcym w Szczecinie zyskał przydomek „der Pollacke”. | ||
| − | + | W [[1609]] roku otrzymał obywatelstwo miasta Szczecina i zamieszkał przy Kleine Wollweberstrasse (dziś [[Ulica Tkacka|ulica Tkacka]]). Z zachowanych źródeł wiemy, że Matthias Wantzke oprócz gry na instrumentach smyczkowych grał także na polskich dudach i na cytrze. Wysłał do księcia list z prośbą o udzielenie koncesji – przedstawiał się jako wykształcony skrzypek - wirtuoz i podkreślał swoje kwalifikacje do naprawy instrumentów (wcześniej już naprawiał dla dworu książęcego takie instrumenty jak pomort basowy, dulcjan czy szałamaja). Książę zainteresowany był posiadaniem na swym dworze muzyka o takich kompetencjach jak Wantzke i odpowiedział na jego list pozytywnie. Wantzke został wtedy zwolniony ze służby dla miasta i przeniesiony na dwór książęcy, gdzie otrzymał przywilej organizowania oprawy muzycznej na uroczystościach weselnych oraz podczas odbywających się „zacnych spotkań”, pod warunkiem, że będzie dokonywał nieodpłatnie wymaganej naprawy instrumentów muzycznych z kapeli książęcej. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
W roku 1612 Wantzke wystosował list z prośbą o posiadanie dodatkowo własnego czeladnika i pomocnika. Mimo przychylności księcia [[Filip II|Filipa II]] wszedł w konflikt z radą miejską i innymi muzykami miejskimi, zachował jednak stanowisko na dworze książęcym. Z zapisków ówczesnego burmistrza wynika, że miał on zespół instrumentalny złożony z polskich skrzypków. Jego syn, również Matthias, podobnie jak ojciec został muzykiem. | W roku 1612 Wantzke wystosował list z prośbą o posiadanie dodatkowo własnego czeladnika i pomocnika. Mimo przychylności księcia [[Filip II|Filipa II]] wszedł w konflikt z radą miejską i innymi muzykami miejskimi, zachował jednak stanowisko na dworze książęcym. Z zapisków ówczesnego burmistrza wynika, że miał on zespół instrumentalny złożony z polskich skrzypków. Jego syn, również Matthias, podobnie jak ojciec został muzykiem. | ||
Wersja z 11:47, 23 paź 2013
| Matthias Wantzke | |||
| skrzypek | |||
|
| |||
| Data urodzenia | nieznana | ||
| Miejsce urodzenia | nieznane | ||
| Data śmierci | 1623 | ||
| Miejsce śmierci | Szczecin | ||
| Lata działalności | 1606-1623 | ||
| Narodowość | polska | ||
| Pseudonim | der Pollacke | ||
Matthias Wantzke (zm. 1623) – polski skrzypek - wirtuoz, instrumentalista na dworze książąt pomorskich.
Życiorys
Data i miejsce urodzin nie są znane. Nazwisko zapisywane jest jako Wantzke lub Wentzke, co pozwala domniemywać, że polski muzyk mógł nosić nazwisko "Wąski" lub "Więcki". Do Szczecina przybył w roku 1606. Nie był pierwszym polskim muzykiem działającym na Pomorzu, był chyba jednak najbardziej z nich utalentowanym. Był przedstawicielem polskiej szkoły instrumentalnej określanej wówczas w Niemczech „polnische Geige” (polskie skrzypce). Podczas pracy na dworze książęcym w Szczecinie zyskał przydomek „der Pollacke”.
W 1609 roku otrzymał obywatelstwo miasta Szczecina i zamieszkał przy Kleine Wollweberstrasse (dziś ulica Tkacka). Z zachowanych źródeł wiemy, że Matthias Wantzke oprócz gry na instrumentach smyczkowych grał także na polskich dudach i na cytrze. Wysłał do księcia list z prośbą o udzielenie koncesji – przedstawiał się jako wykształcony skrzypek - wirtuoz i podkreślał swoje kwalifikacje do naprawy instrumentów (wcześniej już naprawiał dla dworu książęcego takie instrumenty jak pomort basowy, dulcjan czy szałamaja). Książę zainteresowany był posiadaniem na swym dworze muzyka o takich kompetencjach jak Wantzke i odpowiedział na jego list pozytywnie. Wantzke został wtedy zwolniony ze służby dla miasta i przeniesiony na dwór książęcy, gdzie otrzymał przywilej organizowania oprawy muzycznej na uroczystościach weselnych oraz podczas odbywających się „zacnych spotkań”, pod warunkiem, że będzie dokonywał nieodpłatnie wymaganej naprawy instrumentów muzycznych z kapeli książęcej.
W roku 1612 Wantzke wystosował list z prośbą o posiadanie dodatkowo własnego czeladnika i pomocnika. Mimo przychylności księcia Filipa II wszedł w konflikt z radą miejską i innymi muzykami miejskimi, zachował jednak stanowisko na dworze książęcym. Z zapisków ówczesnego burmistrza wynika, że miał on zespół instrumentalny złożony z polskich skrzypków. Jego syn, również Matthias, podobnie jak ojciec został muzykiem.
Matthias Wantzke jest przykładem muzyka wyrosłego z rozkwitu polskiej szkoły gry na instrumentach smyczkowych (fidelach, gęślach), która rozwinęła się i została doceniona w Europie już w XVI wieku. Martin Agricola, niemiecki teoretyk muzyki pisze w drugim wydaniu (z 1545) swojego dzieła Musica Instrumentalis Deutsch o „polskich skrzypcach” (polnische Geige). Chodziło tu o typowy dla polskich muzyków sposób gry na instrumencie, opartym na kolanie, polegający na tym, że ręka smyczkująca znajduje się z lewej strony pudła, a grzbiet łuku, po jakim porusza się smyczek, kieruje się ku dolnej części instrumentu. W terminologii instrumentoznawczej trudno nazwać taki instrument skrzypcami – była to raczej fidel (z której skrzypce się wywodzą). W Polsce była ona bardzo popularna i wykorzystywana chętnie w muzyce instrumentalnej i tanecznej. Stąd też taka popularność w epoce renesansu i baroku „tańców polskich”, występujących w tabulaturach i zbiorach tańców na różne instrumenty. Z kompozytorów szczecińskich tańce polskie pisał m.in. Theophilus Andreas Volckmar.
Bibliografia
