Mauzoleum rodziny von Trescow (Chełm Dolny)

Mauzoleum rodziny von Trescow
Adres	Chełm Dolny
Data powstania	koniec XIX wieku
Data zamknięcia	1945
Zobacz cmentarz na:
	[ Mapa Google.]
	[ Google Street View.]

Mauzoleum rodziny von Trescow w Chełmie Dolnym, wsi położonej w gminie Trzcińsko–Zdrój, w powiecie gryfińskim.

XIX-wieczna kaplica pogrzebowa usytuowana jest w centrum wsi, obok średniowiecznego kościoła. Jest to neogotycka budowla z czerwonej cegły z dwuspadowym dachem. Nad portalem "ułożony" jest z cegły krzyż wpisany w koło. Kaplica znajduje się w złym stanie technicznym.

Od 1883 roku do końca II wojny światowej właścicielami Chełma Dolnego, (niem. Wartenberg), była rodzina von Trescow.

Pierwszym właścicielem majątku był Hermann von Trescow, pruski generał kawalerii i adiutant Wilhelma I. Po zakupie wsi wybudował w niej pałac oraz rodową kaplicę pogrzebową, która stała się miejscem spoczynku kolejnych członków rodziny. Hermann został w niej pochowany w 1900 roku. Majątek przejął jego krewniak (i imiennik) generał Hermann von Trescow, a gdy ten zmarł schedę po nim przejął jego syn Jurgen, zmarły w 1945 roku. Pod koniec stycznia 1945 roku. wieś zajęły wojska Armii Czerwonej.

W lipcu 1944 roku w kaplicy rodowej pochowany został Henning von Trescow. Był on oficerem Wehrmachtu w stopniu generała–majora, który trzykrotnie współorganizował zamachy na życie Adolfa Hitlera. Po ostatnim nieudanym zamachu w Wilczym Szańcu, aby uniknąć aresztowania popełnił samobójstwo, które upozorował tak by wyglądało na śmierć w potyczce z partyzantami. Pochowano go z honorami w rodzinnej kaplicy. Jednakże po śledztwie w sprawie zamachu jego ciało ekshumowano i spalono w krematorium obozu koncentracyjnego Sachsenhausen.

Kaplica grobowa wraz z sąsiadującym kościołem, dawnym cmentarzem przykościelnym, ogrodzeniem oraz pomnikiem poświęconym poległym w I wojnie światowej są wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków jako "zespół cmentarny".

Bibliografia

• Baczyńska–Padjasek M., Cieśla S. Historia i pamięć. Cmentarze powiatu gryfińskiego. Gryfino 2012.

Autor opracowania: Agata Freindorf