Irena Olecka
| Irena Olecka | |||
| aktorka | |||
|
| |||
| Data urodzenia | 22 kwietnia 1940 | ||
| Miejsce urodzenia | Warszawa | ||
Irena Olecka (ur. 1940) – aktorka
Życiorys
Irena Olecka (wł. Irena Okoń-Olecka; później Irena Olecka-Iwaniec) urodziła się 22 kwietnia 1940 roku w Warszawie. Studia aktorskie odbyła w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie (1961).
Jako adeptka została zaangażowana w Teatrze Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze (1961-1962). Zadebiutowała w 1961 roku w Żywocie Józefa Mikołaja Reja w reż. Marii Straszewskiej.
W latach 1962-1963 występowała na scenie Państwowych Teatrów Dolnośląskich (Jelenia Góra-Wałbrzych). Zagrała m.in. Stellę w Fantazym, czyli Nowej Dejanirze Juliusza Słowackiego, Rózię w Dożywociu Aleksandra Fredry.
W 1963 roku otrzymała angaż do Państwowego Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Mimo niezbyt długiej kariery zawodowej zdążyła zwrócić uwagę krytyków i publiczności kilkoma bardzo dobrymi rolami, do których należały Stella w Fantazym(kolejna kreacja w tej roli), Ofelia w Hamlecie Williama Shakespeare'a, tytułowa Heloiza w Heloizie i Abelardzie Rogera Vaillanda oraz Cesia w dramacie W sieci Jana Augusta Kisielewskiego.
Od 1965 roku grała w Państwowym Teatrze Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku. Do najciekawszych ról z tego okresu należą Dziewica i Kobieta w Dziadach Adama Mickiewicza, Krystyna Ceres w Sonacie Belzebuba, czyli Prawdziwym zdarzeniu w Mordowarze Stanisława Ignacego Witkiewicza, Amelia w Mazepie Juliusza Słowackiego, Laura w Szklanej menażerii Tennessee Williamsa, Kasia w Gwałtu, co się dzieje Aleksandra Fredry oraz Celimena w Mizantropie Molière'a.
W Państwowym Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie (sez. 1967/68) zagrała m.in. Nadię we Wrogach Maksyma Gorkiego i Katarzynę w Matce Courage i jej dzieciach Bertolta Brechta.
Lata 1968-1970 spędziła w Teatrze Polskim w Poznaniu. Tu po raz kolejny została obsadzona w roli Stelli w Fantazym i Krystyny Ceres w Sonacie Belzebuba. Ponadto zagrała w Klątwie Stanisława Wyspiańskiego, w Rzeczy listopadowej Ernesta Brylla i w Lecie w Nohant Jarosława Iwaszkiewicza.
Od 1970 roku w Szczecinie, gdzie związała się z Państwowymi Teatrami Dramatycznymi (1970-1975). Na szczecińskiej scenie zadebiutowała rolą Racheli w Weselu Stanisława Wyspiańskiego. Zagrała także Ofelię w Hamlecie i Eleonorę w Cydzie. W latach 1976-1997 była aktorką Teatru Polskiego w Szczecinie. Występowała także w Teatrze Telewizji oraz w Teatrze „13 Muz”. Współpracowała z rozgłośnią PR w Szczecinie.
Wystąpiła m.in. w drugoplanowych rolach w serialach telewizyjnych Na Wspólnej (2003-2018), Wydział zabójstw (2008), Plebania (2008), Kryminalni (2008).
Współpracuje z osobami niepełnosprawnymi. Od 2002 roku prowadzi własny Teatr Niezwykły. Jest reżyserem warsztatów teatralnych przy Stowarzyszeniu „Otwarte Drzwi”.
Teatr
| Tytuł | Autor | Reżyseria | Forma twórczości | Rola | Teatr | Data premiery |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Wesele | Stanisław Wyspiański | Józef Gruda | obsada aktorska | Rachela; Zosia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 10 maja 1970 |
| Hamlet | William Shakespeare | Józef Gruda | obsada aktorska | Ofelia; Prologus | Państwowe Teatry Dramatyczne (Sala im. Księcia Bogusława Zamku Książąt Pomorskich) | 15 stycznia 1971 |
| Cyd | Corneille-Morsztyn-Wyspiański | Józef Gruda | obsada aktorska | Wisła; Eleonora | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 30 kwietnia 1971 |
| Księżniczka na opak wywrócona | Pedro Calderon de la Barca | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Diana | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 27 czerwca 1971 |
| Damy i huzary | Aleksander Fredro | Józef Gruda | obsada aktorska | Józia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 17 grudnia 1972 |
| Kotka na rozpalonym blaszanym dachu | Tennessee Williams | Aleksander Strokowski | obsada aktorska | Mae | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 24 marca 1973 |
| Radcy pana radcy | Michał Bałucki | Aleksander Strokowski | obsada aktorska | Helenka | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 13 maja 1973 |
| Don Carlos | Friedrich Schiller | Jitka Stokalska | obsada aktorska | Markiza Mondecar | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 1 grudnia 1973 |
| Szewcy | Stanisław Ignacy Witkiewicz | Aleksander Strokowski | obsada aktorska | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 15 września 1974 | |
| Zabawa w koty | István Örkény | Jacek Gruca | obsada aktorska | Myszka | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 15 lutego 1975 |
| Horsztyński | Juliusz Słowacki | Krzysztof Rotnicki | obsada aktorska | Amelia | Teatr Polski | 20 marca 1976 |
| Ślub | Witold Gombrowicz | Krystyna Tyszarska | obsada aktorska | Dama dworu | Teatr Polski | 19 listopada 1976 |
| Przedwiośnie | Stefan Żeromski | Janusz Bukowski | obsada aktorska | Kobieta II | Teatr Polski | 12 marca 1977 |
| Kartoteka | Tadeusz Różewicz | Jan Jeruzal | obsada aktorska | Dziennikarka | Teatr Polski | 25 maja 1977 |
| Książę Niezłomny | Juliusz Słowacki | Bohdan Cybulski | obsada aktorska | Selina | Teatr Polski | 27 lipca 1977 |
| Pan Tadeusz | Adam Mickiewicz | Janusz Bukowski | obsada aktorska | Teatr Polski | 4 lutego 1978 | |
| Don Juan | Molière | Bohdan Cybulski | obsada aktorska | Marcysia | Teatr Polski | 10 marca 1979 |
| Co u pana słychać? | Krzysztof Kąkolewski | Janusz Bukowski | obsada aktorska | Sekretarka Stoltinga | Teatr Polski | 9 października 1979 |
| Egzamin | Jan Paweł Gawlik | Wanda Laskowska | obsada aktorska | Pużyńska | Teatr Polski | 14 października 1979 |
| Fantazy, czyli Nowa Dejanira | Juliusz Słowacki | Janusz Bukowski | obsada aktorska | Helenka | Teatr Polski | 8 grudnia 1979 |
| Biorę z tobą ślub | Jadwiga Wilanowska | Janusz Bukowski | obsada aktorska | Danka, siostra Zbyszka | Teatr Polski (Scena Prób) | 27 maja 1980 |
| Odprawa posłów greckich | Jan Kochanowski | Bernard Ford Hanaoka | obsada aktorska | Bogini Niezgody, | Teatr Polski | 6 marca 1981 |
| Łyżki i księżyc | Emil Zegadłowicz | Ryszard Major | obsada aktorska | Kucharka | Teatr Polski | 27 września 1981 |
| Betleem polskie | Lucjan Rydel | Henryk Giżycki | obsada aktorska | Anioł, | Teatr Polski | 15 stycznia 1982 |
| Igraszki z diabłem | Jan Drda | Andrzej Rozhin | obsada aktorska | Anielica; Pokusa | Teatr Polski | 18 marca 1982 |
| Miarka za miarkę | William Shakespeare | Irena Wollen | obsada aktorska | Dziewka | Teatr Polski | 3 grudnia 1982 |
| Ulisses | James Joyce | Wanda Laskowska | obsada aktorska | Marry | Teatr Polski | 27 marca 1983 |
| Porwanie Sabinek | Julian Tuwim | Bogusława Czosnowska | asystent reżysera, obsada aktorska | Rózia | Teatr Polski | 18 grudnia 1983 |
| Doña Rosita, czyli kukły i maczuga | Federico García Lorca | Lena Szurmiej | obsada aktorska | Panna; Przemytnik | Teatr Polski | 19 maja 1984 |
| Uciechy staropolskie lepsze i pożyteczniejsze aniżeli z Bacchusem i Wenerą | Anonim | Bogdan Baer | obsada aktorska | Kucharka | Teatr Polski | 28 października 1984 |
| Farfurka królowej Bony | Anna Świrszczyńska | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Ochmistrzyni | Teatr Polski | 6 grudnia 1984 |
| Dom otwarty | Michał Bałucki | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Gość | Teatr Polski | 8 marca 1985 |
| Sługa Don Kiszota | Wojciech Bąk | Andrzej May | obsada aktorska | Teatr Polski | 7 grudnia 1985 | |
| Dziewczynki | Ireneusz Iredyński | Tadeusz Kijański | obsada aktorska | Jola | Teatr Polski | 8 marca 1986 |
| Za siedmioma strunami | Tadeusz Klimowski | Marcel Kochańczyk | obsada aktorska | Macocha Bandurki | Teatr Polski | 1 czerwca 1986 |
| Pierwsza lepsza | Aleksander Fredro | Zbigniew Chrzanowski | obsada aktorska | Teatr Krypta | 25 października 1986 | |
| Życie jest snem | Pedro Calderon de la Barca | Andrzej May | obsada aktorska | Dama II | Teatr Polski | 27 marca 1987 |
| Iwona, księżniczka Burgunda | Witold Gombrowicz | Marcel Kochańczyk | obsada aktorska | Dama dworu | Teatr Polski | 26 lutego 1989 |
| Krzesiwo | Hanna Januszewska | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Właścicileka oberży | Teatr Polski | 4 czerwca 1989 |
| Doktor Żywago | Borys Pasternak | Zbigniew Wilkoński | obsada aktorska | Lokatorka | Teatr Polski | 21 października 1989 |
| Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim | Mikołaj z Wilkowiecka | Tadeusz Malak | obsada aktorska | Joanna Chuzowska | Teatr Polski | 25 marca 1990 |
| Pamiętnik wariata | Mikołaj Gogol | Andrzej Kowalski | obsada aktorska | Kokon | Teatr Polski | 15 września 1990 |
| Balladyna | Juliusz Słowacki | Jarosław Kilian | obsada aktorska | Pani I | Teatr Polski | 19 stycznia 1991 |
| Czerwone nosy | Peter Barnes | Włodzimierz Nurkowski | obsada aktorska | Sabina | Teatr Polski | 16 października 1993 |
| Białe noce | Fiodor Dostojewski | Zbigniew Wilkoński | obsada aktorska | Matriona | Teatr Polski | 20 listopada 1993 |
| Ferdydurke | Witold Gombrowicz | Ryszard Major | obsada aktorska | Matka | Teatr Polski | 4 czerwca 1994 |
| Skarby Złotej Kaczki | Mirosław Łebkowski, Stanisław Werner | Adam Dzieciniak | obsada aktorska | Tekla | Teatr Polski | 1 czerwca 1995 |
Radio
| Tytuł słuchowiska | Autor | Reżyseria | Adaptacja radiowa | Rola | Data pierwszej emisji |
|---|---|---|---|---|---|
| Trzęsienie ziemi | Ireneusz Gwidon Kamiński | Sylwester Woroniecki | obsada aktorska | 6 lipca 1980 |
Telewizja
| Tytuł sztuki | Autor | Scenariusz (adaptacja) | Reżyseria | Realizacja telewizyjna | Forma twórczości | Postać | Data premiery |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hamlet | William Shakespeare | Józef Gruda | Józef Gruda | Janusz Rudnicki | obsada aktorska | Aktorka I | 20 września 1971; przeniesienie z Sali Bogusława Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie |
Odznaczenia
- 1985 – Brązowy Krzyż Zasługi
Bibliografia
- Zbigniew Jarzębowski, Słuchowiska szczecińskiego radia, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2009
Inne źródła
- Programy teatralne (zbiory własne)
- Materiały ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie i ZASP w Szczecinie
