Jan Stawarz
Jan Stawarz | |||
aktor, reżyser | |||
| |||
Data urodzenia | 11 czerwca 1939 | ||
Miejsce urodzenia | Lwów | ||
Jan Stawarz (ur. 1939) – aktor, reżyser
Życiorys
Jan Stawarz urodził się 11 czerwca 1939 roku we Lwowie. Jego ojciec był piekarzem-cukiernikiem. W 1966 roku zdał eksternistyczny egzamin aktorski.
Na scenie zadebiutował 6 grudnia 1964 roku w Przypadkach Robinsona Cruzoe Daniela Defoe w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Grudziądzu. W latach 1965-1968 był aktorem Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu. Tu zagrał m.in. Filostratesa w Śnie nocy letniej Williama Shakespeare'a i Stiopkina w Czapajewie Dymitra Furmanowa. W wałbrzyskim teatrze spotkał się z Tadeuszem Zapaśnikiem, z którym w przyszłości miał występować na scenie szczecińskiego Teatru Współczesnego. Później kolejno występował na scenach Lubuskiego Teatru im. Leona Kruczkowskiego w Zielonej Górze (1968), Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie (1970-1973), Bałtyckiego Teatru Dramatycznego im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie (1974-1975) i Teatru Płockiego (1975).
Od 1975 roku związany jest ze Szczecinem. Był aktorem Państwowych Teatrów Dramatycznych w ostatnim roku działalności tej sceny. Od 1977 do 1985 roku występował w Teatrze Współczesnym. Był także asystentem reżysera. W latach osiemdziesiątych zaangażował się w działalność „Solidarności”. W okresie transformacji ustrojowej zaprzestał występów na scenie. Aby utrzymać rodzinę, pracował m.in. jako drugi kucharz na statku bandery hiszpańskiej. W ciągu trzech lat pływania sześciokrotnie był w portach amerykańskich, odwiedził większość portów europejskich, afrykańskich (m.i. Egipt i RPA), porty Zatoki Perskiej. Później, dzięki pomocy braci mieszkających we Francji, zatrudnił się jako piekarz w Paryżu. Tam również zajął się działalnością budowlaną, pracując w polonijnej firmie budowlanej Roberta Piotrowskiego.
Po powrocie do Szczecina, w 1990 roku gościnnie wystąpił w Teatrze Polskim. Sporadycznie współpracował z Teatrem „13 Muz”, gdzie reżyserował, oraz z lokalną rozgłośnią Polskiego Radia i z ośrodkiem telewizyjnym.
Jest także aktorem filmowym. Ogólnopolską popularność przyniosła mu rola „Inżyniera” w filmie Janusza Kondratiuka Dziewczyny do wzięcia (1972). Ponadto wystąpił m.in. w Hubalu (1973), Bliźnie (1976), Ostatnim promie (1989), Zabić na końcu (1990), Rezerwacie (2007), Mojej krwi (2009), Prosto do nieba (2011), Prostych pragnieniach (2011), Niebie (2012), Antyterapii (2014). W 1999 roku wystąpił w fabularyzowanym dokumencie Paderewskiego życie po życiu w reż. Stefana Szlachtycza, zrealizowanym w Szczecinie i z udziałem szczecińskich aktorów.
Grał w serialach Ile jest życia (1974), Gdańsk 39 (1989), Pensjonat pod Różą (2006), Faceci do wzięcia (2006-2008), Usta usta (2010).
W marcu 2015 roku obchodził jubileusz pięćdziesięciolecia pracy artystycznej.
Żonaty z Elżbietą Stawarz. Ma dwoje dzieci – syna Piotra i córkę Agatę, która jest aktorką.
Twórczość artystyczna (Szczecin)
Teatr
Tytuł | Autor | Reżyseria | Forma twórczości | Rola | Teatr | Data premiery |
---|---|---|---|---|---|---|
Oskarżeni | Agnieszka Osiecka, Andrzej Jarecki | Aleksander Gierczak | obsada aktorska | Teatr „13 Muz” | 6 października 1975 | |
Janosik, czyli na szkle malowane | Ernest Bryll | Jan Skotnicki | obsada aktorska | Żandarm Poważny | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 11 października 1975 |
Warszawianka | Stanisław Wyspiański | Wanda Laskowska | obsada aktorska | Wolontariusz | Państwowe Teatry Dramatyczne (Sala Boguława Zamku Książąt Pomorskich) | 20 grudnia 1975 |
Kobieta zza zielonych drzwi | Rustan Ibrahimbekow | Wojsław Brydak | obsada aktorska | Teatr Współczesny | 15 września 1976 | |
Lato i dym | Tennessee Williams | Maciej Englert | obsada aktorska | Teatr Współczesny | 1 grudnia 1976 | |
Farsa mrocznych | Michel de Ghelderode | Maciej Englert | asystent reżysera, obsada aktorska | Rapiur | Teatr Współczesny | 23 lutego 1977 |
Ludzie energiczni | Wasilij Szukszyn | Anna Minkiewicz | obsada aktorska | Teatr Współczesny | 7 maja 1977 | |
Dożywocie | Aleksander Fredro | Maciej Englert | asystent reżysera, obsada aktorska | Michał Lagena | Teatr Współczesny | 3 lipca 1977 |
Kurka Wodna | Stanisław Ignacy Witkiewicz | Maciej Englert | obsada aktorska | Lokaj - Jan Parblichenko | Teatr Współczesny | 28 stycznia 1978 |
Wyzwolenie | Stanisław Wyspiański | Maciej Englert | obsada aktorska | Aktor; Maska | Teatr Współczesny | 25 kwietnia 1978 |
Krawiec | Sławomir Mrożek | Janusz Nyczak | osada aktorska | Barbarzyńca I | Teatr Współczesny | 20 października 1978 |
Lot nad kukułczym gniazdem | Dale Wasserman | Andrzej Chrzanowski | obsada aktorska | Pielęgniarz Warren | Teatr Współczesny | 16 grudnia 1978 |
Burza | William Shakespeare | Maciej Englert | obsada aktorska | Francisco | Teatr Współczesny | 31 marca 1979 |
Kopciuch | Janusz Głowacki | Andrzej Chrzanowski | obsada aktorska | Elektryk II | Teatr Współczesny | 12 października 1979 |
Mieszczanin szlachcicem | Molière | Krzysztof Zaleski | obsada aktorska | Teatr Współczesny | 14 lutego 1980 | |
Czyje to życie | Brian Clark | Andrzej Chrzanowski | obsada aktorska | Andrew Eden | Teatr Współczesny | 28 marca 1980 |
Fachowcy | Stefan Friedmann, Jonasz Kofta | Jerzy Gruza | obsada aktorska | Inżynier Norbert Ratajec | Teatr Współczesny | 19 września 1980 |
Ostatni kongres wybielaczy | Andrzej Kojer | Andrzej Chrzanowski, Jacek Koprowicz | obsada aktorska | Teatr Współczesny | 7 maja 1981 | |
Akwarium 2 | Jerzy Gruza, Krzysztof Teodor Toeplitz | Jerzy Gruza | obsada aktorska | Skoczek | Teatr Współczesny | 29 września 1981 |
Łotrzyce | Agnieszka Osiecka | Mirosław Gruszczyński | obsada aktorska | Kozik | Teatr Współczesny (Sala Prób Zamku Książąt Pomorskich) | 23 listopada 1981 |
Szewcy | Stanisław Ignacy Witkiewicz | Witold Skaruch | obsada aktorska | Hiper-Robociarz | Teatr Współczesny | 12 grudnia 1981 |
Spazmy modne | Wojciech Bogusławski | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Jurga | Teatr Współczesny | 5 marca 1982 |
Caligula | Albert Camus | Bogdan Ciosek | obsada aktorska | Strażnik | Teatr Współczesny | 17 września 1982 |
Operetka | Witold Gombrowicz | Ryszard Major | obsada aktorska | Lokaj Władysław | Teatr Współczesny | 10 grudnia 1982 |
Gyubal Wahazar, czyli Na Przełęczach Bezsensu | Stanisław Ignacy Witkiewicz | Krzysztof Babicki | obsada aktorska | Mikołaj Kwibuzda | Teatr Współczesny | 25 marca 1983 |
Po co koty mają buty | Tadeusz Klimowski | Kazimierz Oracz | obsada aktorska | Schabcio | Teatr Współczesny | 20 maja 1983 |
Kobieta, która zabiła | Sidney Garrick | Ryszard Major | obsada aktorska | Kamerdyner | Teatr Współczesny | 18 czerwca 1983 |
Cud | Gyorgy Schwajda | Zbigniew Wilkoński | obsada aktorska | Geza Zold | Teatr Współczesny | 7 października 1983 |
Nie-Boska komedia | Zygmunt Krasiński | Ryszard Major | obsada aktorska | Chłop | Teatr Współczesny | 16 grudnia 1983 |
Popiół i diament | Jerzy Andrzejewski | Jan Maciejowski, Antoni Gryzik | obsada aktorska | Prezydent Święcki | Teatr Współczesny | 23 marca 1984 |
Wysocki | Władysław Zawistowski | Ryszard Major | obsada aktorska | Żandarm rosyjski | Teatr Współczesny | 14 września 1984 |
Białe małżeństwo | Tadeusz Różewicz | Ryszard Major | obsada aktorska | Pan Feliks | Teatr Współczesny | 21 grudnia 1984 |
Sen | Fiodor Dostojewski | Krzysztof Rościszewski | obsada aktorska | Dama | Teatr Współczesny | 3 marca 1985 |
Amadeusz | Peter Shaffer | Wiesław Górski | obsada aktorska | Kucharz Salieriego | Teatr Współczesny | 5 maja 1985 |
Matka | Stanisław Ignacy Witkiewicz | Ryszard Major | obsada aktorska | Antoni Murdel-Bęski | Teatr Współczesny | 14 czerwca 1985 |
Bóg | Woody Allen | Zbigniew Wilkoński | obsada aktorska | Strażnik | Teatr Polski (gościnnie) | 18 lutego 1990 |
Historyja o Chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim | Mikołaj z Wilkowiecka | Tadeusz Malak | obsada aktorska | Andrzej; Cerberus; Teoron | Teatr Polski (gościnnie) | 25 marca 1990 |
Piaskownica | Michał Walczak | Jan Stawarz | reżyseria | Teatr „13 Muz” | 27 marca 2004 |
Zdjęcia ze spektakli
Od lewej (na kanapie): Jan Stawarz (Michał Lagena) i Sylwester Woroniecki (Rafał Lagena). Poniżej Muzykanci: Jerzy Ernz, Jacek Polaczek i Stanisław Poks w Dożywociu (1977) - fot. Janusz Piszczatowski
Na górze: Jan Stawarz (Hiper-Robociarz). Poniżej (od lewej): Zbigniew Witkowski (Towarzysz X), Jerzy Ernz (Fierdusieńko) i Marek Przystup (Czeladnik I Józek) w Szewcach (1981) - fot. Jacek Fijałkowski
Jan Kocem (Złodziejaszek), Jan Stawarz (Lokaj Władysław) i Mirosław Gruszczyński (Hrabia Szarm) w Operetce (1982) - fot. Jacek Fijałkowski
Radio
Tytuł słuchowiska | Autor | Reżyseria (adaptacja radiowa) | Rola | Data pierwszej emisji |
---|---|---|---|---|
Zaproszenie na karpia | Marian Kowalski | Sylwester Woroniecki | obsada aktorska | 5 października 1980 |
Petycja | Andrzej Otrębski | Sylwester Woroniecki | obsada aktorska | maj 1990 |
Telewizja
Tytuł sztuki | Autor | Reżyseria | Realizacja telewizyjna | Postać | Data premiery |
---|---|---|---|---|---|
Po tamtej stronie świec | Stanisław Grochowiak | Ryszard Bugajski | Ryszard Zawidowski | Zbrojny | 15 stycznia 1979 |
Nagrody i wyróżnienia
- 2013 – Honorowa „Złota Ryba” za wkład i promocję polskiego kina niezależnego na 11 Festiwalu Filmów Optymistycznych „Multimedia Happy End” w Rzeszowie
Ciekawostki
- Sylwetkę aktora przybliża Piotr Zieliński w Okruchach pamięci. Szczecińskim alfabecie wspomnień (Wydawnictwo Germa, Szczecin 1999)
- Aktor jest jednym z bohaterów książki Iwony Gacparskiej Ścieżki, drogi, przystanki, czyli całe Ich życie... (Książnica Pomorska i ZASP, Szczecin 2015)
Bibliografia
- Bogdan Bombolewski, Życie na bagietkach, „Głos Szczeciński” z dn. 31 grudnia 1994/1 stycznia 1995
- Zbigniew Jarzębowski, Słuchowiska szczecińskiego radia, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2009
- Materiały i fotografie ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie i ZASP w Szczecinie
- Strony zawierające dwie wartości dla tego samego argumentu wywołania szablonu
- Ludzie kultury
- Ludzie związani z teatrem
- Aktorzy
- Aktorzy teatrów dramatycznych
- Reżyserzy
- Reżyserzy teatrów dramatycznych
- Ludzie związani z filmem
- Aktorzy filmowi
- Ludzie związani z radiem
- Aktorzy radiowi
- Ludzie związani z telewizją
- Aktorzy telewizyjni
- Pomeranica
- Szczecin
- Pomeranica - Aktorzy
- Pomeranica - Teatr
- Pomeranica - Biografie
- Pomeranica - Kultura