Janusz Adam Krassowski
Janusz Adam Krassowski | |||
scenograf, grafik, reżyser | |||
| |||
Data urodzenia | 18 stycznia 1929 | ||
Miejsce urodzenia | Warszawa | ||
Data śmierci | 5 maja 1969 | ||
Miejsce śmierci | Warszawa | ||
Janusz Adam Krassowski (1929-1969) – scenograf, grafik, reżyser
Życiorys
Janusz Adam Krassowski urodził się 18 stycznia 1929 roku w Warszawie. Był synem Adama Krassowskiego i Amelii z Kowalskich. W latach 1950-1955 studiował pod kierunkiem prof. Władysława Daszewskiego na Wydziale Scenografii warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jeszcze w trakcie studiów projektował dekoracje i kostiumy do przedstawień dyplomowych warszawskiej PWST. Jako asystent prof. Daszewskiego, w sez. 1955/56 odbył staż podyplomowy w Teatrze Narodowym w Warszawie m.in. przy realizacji Kordiana. Później podjął pracę w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (sez. 1956/57). Opracował scenografię m.in. do Sługi dwóch panów, Rewizora, Makbeta, Wojny trojańskiej nie będzie, Księżniczki Turandot, Indyka, Kramu z piosenkami i Skąpca. Był autorem scenografii do głośnej realizacji Szewców (1957) w reżyserii Zygmunta Hübnera, spektaklu, który po pierwszym publicznym pokazie został zakazany przez cenzurę. Był także scenografem Pierwszego dnia wolności, również w reżyserii Zygmunta Hübnera, ze Zbyszkiem Cybulskim w roli Jana. Spektakl ten reprezentował Polskę na Festiwalu Teatru Narodów w Paryżu w 1960 roku.
Pracując od 1963 roku w Szczecinie, tworzył scenografię także dla innych scen krajowych. Współpracował m.in. z Teatrem im. Horzycy w Toruniu, Teatrem im. Jaracza w Olsztynie, z Teatrem Polskim w Poznaniu, Teatrem im. Mickiewicza w Częstochowie, gorzowskim Teatrem im. Osterwy, Teatrem im. Siemaszkowej w Rzeszowie. Oprawił scenograficznie w warszawskim Teatrze Polskim Improwizację paryską (1960) i Kremlowskie kuranty (1962). To drugie przedstawienie otrzymało Nagrodę Państwową. Współpracował także ze stołecznymi teatrami - Dramatycznym (Indyk - 1961) i Ludowym (Droga przez mękę - 1968). Ponadto tworzył scenografię na potrzeby teatrów muzycznych - Opery Bałtyckiej w Gdańsku (Kopciuszek - 1959, Syn marnotrawny - 1964), Teatru Muzycznego w Gdyni (No, no Nanette! - 1961, Zemsta nietoperza - 1963, Ptasznik z Tyrolu - 1965), Opery im. Moniuszki w Poznaniu (Orfeusz w piekle - 1965). W 1966 roku przygotował scenografię i zaprojektował kostiumy do Loży królewskiej w leningradzkim Teatrze Komedii Muzycznej. Obok scenografii uprawiał także grafikę. Był autorem plakatów teatralnych.
Zmarł tragicznie 5 maja 1969 roku w Warszawie w niewyjaśnionych okolicznościach.
Był człowiekiem z epoki renesansu, artystą stojącym w samym środku życia, zakochanym w teatrze, zafascynowanym jego bogactwem (Jan Maciejowski)
Okres szczeciński
Od 1963 roku w Szczecinie. Tu związał się z Państwowymi Teatrami Dramatycznymi. Stworzył wiele niezapomnianych scenografii do szczecińskich przedstawień. Zdaniem Z. Strzeleckiego jego prace „charakteryzowała dobra kompozycja i prostota”. Próbował także sił jako reżyser. W 1967 roku wystawił na scenie szczecińskiej Indyka we własnej scenografii. W 1973 roku z okazji prezentowanej na Zamku Książąt Pomorskich wystawy „Plastyka teatralna w Szczecinie” napisano, że „swymi ostatnimi scenografiami do Antygony i Wyzwolenia (sez. 1968/69) zapewnił sobie miejsce wśród najwybitniejszych współczesnych scenografów polskich”. Współpracował ze szczecińskim ośrodkiem TV.
Prace scenograficzne (Szczecin)
Tytuł sztuki | Autor | Reżyseria | Forma twórczości | Teatr | Data premiery |
---|---|---|---|---|---|
Jaśnie pan nikt | Lope de Vega | Jan Maciejowski | kostiumy | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 21 czerwca 1964 |
Policjanci | Sławomir Mrożek | Jan Maciejowski | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 4 listopada 1964 |
Nosorożec | Eugène Ionesco | Maryna Broniewska | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 19 grudnia 1964 |
Miłość i gniew | John Osborne | Jan Maciejowski | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 17 czerwca 1965 |
Głód i pragnienie | Eugène Ionesco | Andrzej Ziębiński | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 24 września 1965 (prapremiera) |
Dziś jest święto narodowe | William Hanley | Julian Dziedzina | scenografia Wieczór pt. Mrs.Dally | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 6 stycznia 1966 |
Pani Dally ma kochanka | William Hanley | Julian Dziedzina | scenografia Wieczór pt. Mrs.Dally | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 6 stycznia 1966 |
Trzy białe strzały | Jan Makarius | Ewa Kołogórska | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 20 lutego 1966 |
Dziady | Adam Mickiewicz | Jan Maciejowski (także układ tekstu) | współpraca scenograficzna (ze Stanisławem Bąkowskim) | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 12 marca 1966 |
A jednak się kręci... | Jerzy Broszkiewicz (fragm. sztuki Koniec księgi VI), Bertold Brecht (Żywot Galileusza) | Ewa Kołogórska | scenografia | Teatr Rozmów (Oficerski Klub Garnizonowy) | 29 marca 1966 |
Mordercy i świadkowie | Tadeusz Polanowski | Jan Maciejowski | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 24 czerwca 1966 |
Derby w pałacu | Jarosław Abramow-Neverly | Andrzej Ziębiński | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 23 września 1966 |
Zbójcy | Fryderyk Schiller | Edmund Pietryk | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 3 grudnia 1966 |
Meteor | Friedrich Dürrenmatt | Jan Maciejowski | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 9 grudnia 1966 |
Wiosna 21 | Aleksander Sztejn | Jan Maciejowski | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 1 czerwca 1967 |
Indyk | Sławomir Mrożek | Janusz Adam Krassowski | reżyseria i scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 2 lipca 1967 |
Niezwykła przygoda Pana Kleksa | Jan Brzechwa | Jan Maciejowski | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 14 stycznia 1968 |
Skok | Jerzy Wójcik | Zdzisław Krauze | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 15 maja 1968 |
Chwiejna równowaga | Edward Albee | Jan Maciejowski | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 9 czerwca 1968 |
Antygona | Sofokles | Marek Okopiński | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 20 września 1968 |
Student żebrak | Karl Millöcker | Janusz Marzec | scenografia | Państwowy Teatr Muzyczny | 21 grudnia 1968 |
Wyzwolenie | Stanisław Wyspiański | Jan Maciejowski | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 14 lutego 1969 |
Czarna komedia | Peter Shaffer | Jowita Pieńkiewicz | scenografia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 20 kwietnia 1969 |
Brzeg | Ryszard Liskowacki | Jan Maciejowski | scenografia | Teatr Telewizji Szczecin | 25 kwietnia 1969 |
Projekty scenografii i kostiumów
Nagrody i wyróżnienia
- 1965 – II nagroda zespołowa dla Państwowych Teatrów Dramatycznych - Teatr Polski w Szczecinie za sztukę Miłość i gniew Johna Osborne'a (nagrodzeni: Jan Maciejowski, Janusz Adam Krassowski, Krystyna Bigelmajer, Mirosława Lombardo, Andrzej Kopiczyński, Hieronim Konieczka, Janusz Marzec) na II Telewizyjnym Festiwalu Teatrów Dramatycznych w Warszawie
- 1966 – nagroda za scenografię do przedstawień Mordercy i świadkowie Tadeusza Polanowskiego i Głód i pragnienie Eugene'a Ionesco w Państwowych Teatrach Dramatycznych w Szczecinie na VIII Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu
Bibliografia
- Almanach sceny polskiej 1968/69 (pod red. Stanisława Marczaka-Oborskiego), WAiF, Warszawa 1970
- Słownik biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t. II, PWN, Warszawa 1994
- Zdzisław Sośnicki, 40 lat teatrów dramatycznych Szczecina (opracowanie części dokumentacyjnej Ryszard Markow i Elwira Rewcio), Krajowa Agencja Wydawnicza, Szczecin 1985
- Teatry dramatyczne w Szczecinie 1945-1965, (pod red. Danuty Piotrowskiej), Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa”, Poznań 1965
Inne źródła
- Materiały ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie