Piotr Zieliński

	Piotr Zieliński
	dziennikarz, pisarz, recenzent filmowy, podróżnik
Data urodzenia	7 marca 1940
Miejsce urodzenia	Poznań

Piotr Zieliński (ur. 1940) – dziennikarz, pisarz, recenzent filmowy, wydawca, podróżnik

Życiorys

Piotr Włodzimierz Zieliński urodził się 7 marca 1940 roku w Poznaniu. Jest synem Włodzimierza, przedwojennego urzędnika bankowego, i Leokadii z d. Boruckiej. Po zakończeniu wojny wraz z rodzicami zamieszkał w Myśliborzu. Tam ukończył szkołę podstawową i średnią. W latach 1958-1962 studiował polonistykę na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W szkole i na studiach uprawiał lekkoatletykę. Był m.in. mistrzem okręgu juniorów w biegu na 200 m (LZS Myślibórz)

Na początku lat sześćdziesiątych podjął pracę w Centrali Wynajmu Filmów w Szczecinie, gdzie m.in. zajmował się reklamą. Równocześnie jako dziennikarz rozpoczął współpracę z „Głosem Szczecińskim”. Na łamach dziennika publikował m.in. reportaże oraz recenzje filmowe. W latach 1991-1993 był także zastępcą redaktora naczelnego tej gazety.

W dniu 5 czerwca 1970 roku znalazł się na pokładzie rejsowego samolotu PLL „Lot” na trasie Szczecin-Gdańsk, który wkrótce po starcie z Goleniowa został porwany do Kopenhagi. Było to pierwsze w historii polskiego lotnictwa porwanie, do którego przyznały się władze PRL. Relację z tego wydarzenia zamieścił w „Polityce”.

W 1971 roku związał się z redakcjami miesięcznika „Spojrzenia” oraz tygodnika „Jantar”. W 1976 roku został publicystą gdańskiego tygodnika „Czas”. Nie ukrywał swego sprzeciwu wobec represyjnej polityki władz podczas wydarzeń w Radomiu i w czerwcu tego samego roku został internowany na trzy miesiące na poligonie w Wędrzynie. Był jedynym dziennikarzem w gronie kilkuset odosobnionych osób.

Od 1982 roku był publicystą nowo powołanego do życia szczecińskiego tygodnika „Morze i Ziemia”. Swoje teksty zamieszczał na łamach tej gazety również pod pseudonimem Zbigniew Piotrowski. Publikował również w ogólnopolskich czasopismach, m.in. w „Arkuszu”, „Kontrastach”, „Polityce”, „Wprost”, „Wybrzeżu”. Był stałym felietonistą miesięcznika „Morze”, w którym prowadził rubrykę Z bocianiego gniazda.

Jako prozaik zadebiutował opowiadaniem Słodki smak soli, opublikowanym na łamach „Morza i Ziemi” w styczniu 1983 roku. Tekst ten wszedł wkrótce w skład jego pierwszej powieści, wydanej w 1992 roku pod tym samym tytułem.

Brał udział w wielu morskich rejsach, a zebrane podczas ich trwania spostrzeżenia i refleksje zawarł w artykułach prasowych, zbiorach opowiadań i w powieściach. W swoich utworach porusza także tematykę regionalną (Szczecin, Pomorze Zachodnie) oraz historyczną (stosunki polsko-niemieckie, powikłane losy ludzi z pogranicza). W 1999 roku opublikował głośną książkę Okruchy pamięci, w której, często w formie anegdotycznej, sportretował około stu znanych szczecinian. Był również pomysłodawcą i redaktorem albumu Szczecin. Ostatnie sto lat (1993). Jest także autorem Dziennika 2007 - obszernego portretu Szczecina na tle wydarzeń w kraju i na świecie w roku 2007 - wyróżnionego I nagrodą na dorocznym konkursie „Dzieje Szczecińskich Rodzin”, organizowanym przez Szczecińskie Towarzystwo Kultury. Dotychczas książka nie została opublikowana.

Jest laureatem konkursów dziennikarskich i literackich, m.in. konkursu szczecińskiego oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy RP.

Żonaty z Marią z d. Tomaszewską, romanistką. Ma synów Gerarda i Łukasza.

W 1997 roku wraz z żoną założył Wydawnictwo „Germa”, w którym publikował także własne książki.

Z rodzinnego albumu

Piotr z rodzicami i siostrą Ewą w wózku - Myślibórz, jesień 1946
Z siostrą Ewą - Myślibórz, przełom lat 40. i 50.
Powiatowe Biegi Narodowe na stadionie w Lasku Wierzbnickim. Piotr Zieliński (pierwszy biegacz od lewej) - Myślibórz połowa lat50 .

Od lewej Andrzej Androchowicz i Piotr Zieliński podczas realizacji jednego z programów z cyklu Kramik z Muzami - studio TV w Szczecinie, lata 60.
Od lewej Piotr Zieliński z bohaterem reportażu, Andrzejem Malcem - Kłodkowo, niedaleko Trzebiatowa, schyłek lat 60.
Podczas przygotowywania materiału do „Głosu” z terenów zalanej Stoczni Rzecznej przy ul. Heyki - Szczecin, styczeń 1971

Lata siedemdziesiąte
Przed statkiem Polskiego Ratownictwa Okrętowego „Jantar” w trakcie przygotowywania reportażu dla tygodnika „Jantar” - Gdynia, połowa lat 70.
Zespół Redakcyjny Gazety VIII Festiwalu Filmów Morskich w Szczecinie. Od lewej Piotr Zieliński, Danuta Kret („Głos Szczeciński”) i Bogusław Gierlicki (TVP Szczecin) - Szczecin, czerwiec 1978

Konferencja prasowa organizatorów Festiwalu Filmów Morskich w Szczecinie. Czwarty z lewej Piotr Zieliński. Obok po prawej Piotr Cywiński („Kurier Szczeciński”) - Szczecin, połowa lat 70.
Przed podpisaniem porozumienia strajkujących z władzami. Pierwszy z lewej Krzysztof Pohl („Czas”). Drugi z prawej Piotr Zieliński („Czas”) - Szczecin, sierpień 1980
Na pokładzie statku „Huta Zgoda” wraz z konsulem morskim PRL w Maroku, Marianem Siekowskim, i Marokańczykami - Casablanca 1984

Twórczość literacka

1983 – Słodki smak soli (opowiadanie), „Morze i Ziemia” 1983 nr 3, s. 8-9 (jako Zbigniew Piotrowski)
1983 – Lotnisko (fragm. opowiadania), „Morze i Ziemia” 1983 nr 23, s. 8-9
1992 – Słodki smak soli (powieść) - Wydawnictwo Promocyjne „Albatros”, Szczecin
1999 – Czarny sen i inne opowiadania - Wydawnictwo „Germa”, Szczecin
1999 – Okruchy pamięci. Szczeciński alfabet wspomnień - Wydawnictwo „Germa”, Szczecin
2000 – Der Stammbaum - Wydawnictwo „Germa”, Szczecin (przekł. Timm Stütz)
2001 – Gra w błękitne - Wydawnictwo „Germa”, Szczecin
2003 – Wysychające morze (esej) - Wydawnictwo „Germa”, Szczecin
2003 – Kotwica w sercu. Rzecz o matkach chrzestnych statków Polskiej Żeglugi Morskiej - Wydawnictwo „Germa”, Szczecin
2004 – Autostrada (powieść) - Wydawnictwo „Germa”, Szczecin
2004 – Daleko i blisko (Loin et proche á la fois) - Wydawnictwo „Germa”, Szczecin (przekł. Krzysztof Błoński)
2007 – Siwa sosna (opowiadania) - Wydawnictwo „Germa”, Szczecin
2008 – Marian Jurczyk - zły prezydent (wywiad-rzeka)
2019 – Te cholerne megawaty [w:] Morze i ziemia. Antologia reportaży z Pomorza (pod red. Cezarego Łazarewicza i Andrzeja Klima), Wydawnictwo Poznańskie, Poznań
2020 – Orkiestra dęta (wspomnienia), Diesel Engine Service sp. z o.o., Szczecin
2021 – Towarzysze i obywatele. Wspomnienie o szczecińskim dziennikarstwie w PRL, Diesel Engine Service sp. z o.o., Szczecin

Artykuły i inne publikacje (wybór)

1969 – Tylko głośno, bo głucha jak pień, „Głos Szczeciński” 1969
1971 – Kto bije wynalazców, „Głos Szczeciński” z dn. 6 maja 1971
1972 – Serca poniżej zera, „Jantar” luty 1972
1976 – Oddychanie morzem, „Jantar” z dn. 25 stycznia 1976
1976 – Morze wycieka z kina, „Czas” z dn. 31 października 1976
1981 – Tęsknota za palmowym gajem, „Czas” z dn. 25 października 1981
1982 – Partia nasza, czy wasza? (rozmowa z Edwardem Wołowskim, I sekretarzem Komitetu Zakładowego PZPR w Fabryce Kabli „Załom”), „Morze i Ziemia” 1982 nr 3, s. 3 i 15
1982 – Tęsknota za dużym statkiem, „Morze i Ziemia” 1982 nr 4, s. 12
1983 – Gusła nad pustym dzbanem? (rozmowa z Ryszardem Szynkowskim, dyrektorem Zarządu Portu Szczecin - Świnoujście), „Morze i Ziemia” 1983 nr 3, s. 1 i 3
1983 – Ten artykuł wywoła spory! Czy Szczecin jest miastem morskim?, „Morze i Ziemia” 1983 nr 6, s. 6
1983 – Smutek i czar oceanu, „Morze i Ziemia” 1983 nr 8, s.4-5 i 10 (jako Zbigniew Piotrowski)
1983 – Daleko od morza, „Morze i Ziemia” 1983 nr 10, s. 3
1983 – Kwadratura koła, „Morze i Ziemia” 1983 nr 14, s. 10
1983 – Cedry przed nocą, „Morze i Ziemia” 1983 nr 16, s. 10-11
1983 – Taki prosty związek, „Morze i Ziemia” 1983 nr 17, s. 4-5
1983 – Do raju i z powrotem, „Morze i Ziemia” 1983 nr 22, s. 4 i 12
1983 – Taka choroba - morze, „Morze i Ziemia” 1983 nr 25, s. 5 i 12-13
1983 – Mały tęczowy motyl, „Morze i Ziemia” 1983 nr 30, s. 10-11
1983 – El Libertador, czyli droga do Caracas, „Morze i Ziemia” 1983 nr 31, s. 3
1983 – Porwanie, „Morze i Ziemia” 1983 nr 32, s. 1 i 5
1983 – Tyle jest z życia, „Morze i Ziemia” 1983 nr 38, s.1 i 6
1983 – Czy będzie? Jakie będzie? Kiedy będzie? Szczecińskie centrum, „Morze i Ziemia” 1983 nr 39, s. 3
1983 – Zmierzch złotego nieba, „Morze i Ziemia” 1983 nr 40, s. 3
1983 – Wielki bankiet, „Morze i Ziemia” 1983 nr 42, s. 6
1983 – Marynarka w kolorze białym, „Morze i Ziemia” 1983 nr 43, s. 6
1983 – Guernica, „Morze i Ziemia” 1983 nr 47, s. 7
1983 – Medal za rybę, „Morze i Ziemia” 1983 nr 51-52, s. 7 i 9
1985 – O człowieku, który uciekał (1). Przeszkoda, „Morze i Ziemia” 1985 nr 1 s. 6
1985 – O człowieku, który uciekał (2). Wyprawa, „Morze i Ziemia” 1985 nr 2 s. 4
1985 – O człowieku, który uciekał (3). Wpadka, „Morze i Ziemia” 1985 nr 3 s. 4-5
1985 – O człowieku, który uciekał (4). Udręka, „Morze i Ziemia” 1985 nr 4 s. 4
1985 – Lodowy horror, „Morze i Ziemia” 1985 nr 5, s. 1 i 5
1985 – Co się komu w cenach widzi (rozmowa ze Stanisławem Granickim, sekretarzem Wojewódzkiego Społecznego Zespołu Konsultacyjnego w Szczecinie), „Morze i Ziemia” 1985 nr 6, s. 3
1985 – Długi marsz, „Morze i Ziemia” 1985 nr 8, s. 4-5
1985 – Ludzie i tramwaje, „Morze i Ziemia” 1985 nr 9, s. 4
1985 – Po tej stronie morza (rozmowa z Ryszardem Szynkowskim, dyrektorem naczelnym Zarządu Portu Szczecin-Świnoujście), „Morze i Ziemia” 1985 nr 10, s. 3
1985 – Powiedz wszystkim, o której zginąłem, „Morze i Ziemia” 1985 nr 11, s. 10-11
1985 – Ostatnia szarża malowanych dzieci, „Morze i Ziemia” 1985 nr 12, s. 6-7 i 13
1985 – Na własnych szynach, „Morze i Ziemia” 1985 nr 13, s. 6
1985 – Szkodliwy brak cudów, „Morze i Ziemia” 1985 nr 15, s. 6
1985 – Między biurkiem a morzem, „Morze i Ziemia” 1985 nr 21, s. 5
1985 – W poszukiwaniu czasu przyszłego, „Morze i Ziemia” 1985 nr 23, s. 3
1985 – Humanistyka z dostępem do morza (rozmowa z doc. dr. hab. Władysławem Filipowiakiem, dyrektorem Muzeum Narodowego w Szczecinie), „Morze i Ziemia” 1985 nr 26, 7 i 14
1985 – Trudne pytania rybołówstwa. Skąd wziąć statki?, „Morze i Ziemia” 1985 nr 30, s. 11
1985 – Każdy ma tę szansę (rozmowa ze Stefanem Słomińskim, zastępcą kierownika Biura Rady Wojewódzkiej PRON w Szczecinie), „Morze i Ziemia” 1985 nr 31, s. 3
1985 – Telewizja nie lubi morza, „Morze i Ziemia” 1985 nr, 33, s. 4
1985 – Z grubej rury, „Morze i Ziemia” 1985 nr 35, s. 3
1985 – Czarne owce, „Morze i Ziemia” 1985 nr 40, s. 1 i 5
1985 – Skrzydła naszego dzieciństwa, „Morze i Ziemia” 1985 nr 42, s. 1 i 6
1985 – Sukces znowu modny, „Morze i Ziemia” 1985 nr 45, s. 3
1985 – Nasza droga pepsi, „Morze i Ziemia” 1985 nr 46, s. 11
1985 – Brutalnie mówiąc - „dwójka”, „Morze i Ziemia” 1985 nr 48, s. 8
1986 – Morze: bilanse i perspektywy, „Morze i Ziemia” 1986 nr 2, s. 3
1986 – Można zarobić, „Morze i Ziemia” 1986 nr 11, s. 5
1986 – Bałtyckie kontredanse (rozmowa z dr inż. Janiną Netzel, starszym asystentem Morskiego Instytutu w Gdyni), „Morze i Ziemia” 1986 nr 17, s. 10
1987 – Piękny rok czterdziesty siódmy, „Morze” sierpień 1987
1988 – Morze we krwi (rozmowa z doc. dr. hab. Władysławem Filipowiakiem, dyrektorem Muzeum Narodowego w Szczecinie), „Wybrzeże” z dn. 14 sierpnia 1988
1996 – Ostry deficyt nadziei (rozmowa z Maciejem Cehakiem, dyrektorem Wydziału Polityki Regionalnej Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie), „Bryza” 1996 nr 1, s. 9-15
1996 – Sukces znowu modny, „Bryza” 1996 nr 1, s. 35-38
1996 – Stare wokandy. Mgła na skaldzie, „Bryza” 1996 nr 1, 68-71
1996 – Jesień w Berlinie, „Bryza” 1996 nr 1, s. 99-101
1996 – Ruchomy świat związkowców, „Bryza” 1996 nr 1, s. 101-103
1996 – Na tematy morskie... We własnym gronie, „Bryza” 1996 nr 2, s. 28-33
1996 – Stare wokandy. Wpuścić w kanał, „Bryza” 1996 nr 2, s. 54-57
1996 - Na ziemi, w powietrzu, na wodzie [w:] Słowem i piórem. 50 lat dziennikarstwa na Pomorzu Zachodnim (pod red. Tadeusza Białeckiego), SDRP, Szczecin

Twórczość radiowa

Tytuł słuchowiska	Reżyseria (adaptacja radiowa)	Wykonawcy	Data emisji
Kinomania	Sylwester Woroniecki	Arkadiusz Buszko, Mieczysław Franaszek, Anna Januszewska, Iwona Kowalska-Zych, Jacek Polaczek, Zbigniew Witkowski, Adam Zych	26 grudnia 1997
Resztówka (9 odcinków)	Sylwester Woroniecki	Adam Zych	od 8 do 18 czerwca 1998
Der Stammbaum (28 odcinków)	Sylwester Woroniecki	Sylwester Woroniecki	od 26 lutego do 4 kwietnia 2000

Nagrody i wyróżnienia

1975 – wyróżnienie w „Ogólnopolskim konkursie na reportaż związany z XXX-leciem Ziemi Szczecińskiej”
1994 – I nagroda za opowiadanie Kinomania w I Ogólnopolskim Konkursie „Nad Odrą i Bałtykiem” organizowanym przez Polskie Radio Szczecin i Wojewodę Szczecińskiego
1994 – wyróżnienie za opowiadanie Czarny sen w I Ogólnopolskim Konkursie „Nad Odrą i Bałtykiem” organizowanym przez Polskie Radio Szczecin i Wojewodę Szczecińskiego
1995 – wyróżnienie za opowiadanie Błękitny las w II Ogólnopolskim Konkursie „Nad Odrą i Bałtykiem” organizowanym przez Polskie Radio Szczecin i Wojewodę Szczecińskiego
1998 – I nagroda za opowiadanie Resztówka w III Ogólnopolskim Konkursie „Nad Odrą i Bałtykiem” organizowanym przez Polskie Radio Szczecin i Wojewodę Szczecińskiego
1999 – I nagroda za opowiadanie Stammbaum w IV Ogólnopolskim Konkursie „Nad Odrą i Bałtykiem” organizowanym przez Polskie Radio Szczecin i Wojewodę Szczecińskiego
2003 – Srebrna Kaczka - nagroda Szczecińskiego Oddziału SDRP dla najlepszej książki roku 2003 o tematyce morskiej za Wysychające morze

Odznaczenia

Srebrny Krzyż Zasługi
Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego

Bibliografia

Zbigniew Jarzębowski, Słuchowiska szczecińskiego radia, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2009
Literatura na Pomorzu Zachodnim do końca XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny (pod red. Ingi Iwasiów i Erazma Kuźmy), Wydawnictwo „Kurier-Press”, Szczecin 2003
Słowem i piórem. 50 lat dziennikarstwa na Pomorzu Zachodnim (pod red. Tadeusza Białeckiego), SDRP, Szczecin 1996
Piotr Zieliński, Okruchy pamięci. Szczeciński alfabet wspomnień, Wydawnictwo „Germa”, Szczecin 1999

Autor opracowania: Andrzej Androchowicz