Playboy zachodniego świata (TV)
Playboy zachodniego świata (1969) – telewizyjna adaptacja sztuki Johna Millingtona Synge'a z 1907 roku w wykonaniu aktorów scen szczecińskich.
Autor, poeta i prozaik, był jedną z czołowych postaci Irlandzkiego Odrodzenia. Jednym z założycieli Abbey Theatre w Dublinie. Dorobek pisarza, choć niebogaty, spowodował zainteresowanie irlandzką dramaturgią w świecie. Playboy zachodniego świata, znany także pod tytułem Prowincjonalny playboy, uchodzi za najlepszą sztukę w dorobku Synge'a. Przewrotna historia o chłopaku, który próbował zabić swego ojca, i z tego powodu zaczął być uwielbiany i szanowany przez mieszkańców jednej z wiosek na zachodnim krańcu wyspy, zyskała pisarzowi złą sławę. Mimo iż zamiarem autora tej komedii było satyryczne spojrzenie na Irlandczyków, w przesłaniu sztuki dopatrywano się uogólnienia i negatywnej oceny społeczeństwa. Nietolerancyjne środowiska irlandzkich patriotów uznały Playboya za obelgę narodu, atak na religię i obyczaje. Wystawiona w 1913 roku w Abbey Theatre, pełna werwy i pikanterii sztuka, wywołała zamieszki w Dublinie.
Szczecińskie przedstawienie było drugą adaptacją telewizyjną tego utworu. Po raz pierwszy Playboy został zrealizowany w łódzkim Teatrze Telewizji w 1965 roku.
Informacje o przedstawieniu
- tytuł oryginału: The Playboy of the Western World
- autor: John Millington Synge
- przekład: Cecylia Wojewoda
- adaptacja i reżyseria: Jan Maciejowski
- reżyseria TV: Ryszard Zawidowski
- scenografia: Stanisław Bąkowski
- wykonawcy: Danuta Chudzianka, Maria Chwalibóg, Włodzimierz Bednarski, Janusz Kilarski, Wacław Ulewicz, Eugeniusz Wałaszek i inni
- produkcja: TVP Szczecin 1969
- emisja: 19 września 1969, godz. 20.35 (TVP - program ogólnopolski)
W prasie o spektaklu
- (...) Realizatorzy szczecińskiego przedstawienia wybrali chyba słuszną drogę inscenizacji sztuki, bez nadmiernej rodzajowości i charakterystyczności w kreśleniu typów irlandzkich wieśniaków, za to z położeniem nacisku na ów niezwykły rozwój akcji dramatycznej, która może stanowić niezależnie od oddalenia w czasie i realiach, atrakcję uniwersalną. Do pełnego sukcesu zabrakło odrobiny konsekwencji, która wyrażałaby się w większej lekkości, werwie, pikanterii, w żywszym tempie, z jakim warto było potraktować tę rzeczywiście godną przypomnienia pozycję światowej literatury. Ale i tak otrzymaliśmy przedstawienie stylowe, z bardzo dobrymi rolami Marii Chwalibóg, Włodzimierza Bednarskiego i Danuty Chudzianki. (Barbara Kaźmierczak, Irlandzki bibelot, „Film” 1969 nr 40, s. 21)
Bibliografia
- Materiały ze zbiorów Andrzeja Androchowicza