Cmentarz przy ul. Poległych: Różnice pomiędzy wersjami
m (zamienił w treści „Etap II - Cmentarze” na „Etap II 05 Cmentarze”) |
m (zamienił w treści „„” na „"”) |
||
Linia 19: | Linia 19: | ||
[[Plik: Miejsce po kapicy-cmentarz ul Poległych.JPG|100px|thumb|left|na tym wzniesieniu stała niegdyś kaplica]] | [[Plik: Miejsce po kapicy-cmentarz ul Poległych.JPG|100px|thumb|left|na tym wzniesieniu stała niegdyś kaplica]] | ||
[[Plik: Niemieckie nagrobki -cmentarz przy ul.Poległych.JPG|100px|thumb|left|znalezione niemieckie nagrobki]] | [[Plik: Niemieckie nagrobki -cmentarz przy ul.Poległych.JPG|100px|thumb|left|znalezione niemieckie nagrobki]] | ||
Starsza część cmentarza powstała prawdopodobnie w II poł. [[XIX wiek|XIX w.]] i zapełniła się jeszcze przed końcem I wojny światowej. W [[1921]]r. podjęto decyzję o wykupie sąsiadującej z nim od południa działki z przeznaczeniem na dalsze pochówki. W nowej części cmentarza, ogrodzonej płotem z drutu kolczastego i żywopłotami bukowymi, wydzielono cztery rodzaje kwater: szeregowe, wyborowe, ogrodowe i parkowe, różniących się między sobą wielkością stawianych nań nagrobków. Przy głównym wejściu wzniesiono budynek przeznaczony m.in. dla zarządcy nekropolii ( | Starsza część cmentarza powstała prawdopodobnie w II poł. [[XIX wiek|XIX w.]] i zapełniła się jeszcze przed końcem I wojny światowej. W [[1921]]r. podjęto decyzję o wykupie sąsiadującej z nim od południa działki z przeznaczeniem na dalsze pochówki. W nowej części cmentarza, ogrodzonej płotem z drutu kolczastego i żywopłotami bukowymi, wydzielono cztery rodzaje kwater: szeregowe, wyborowe, ogrodowe i parkowe, różniących się między sobą wielkością stawianych nań nagrobków. Przy głównym wejściu wzniesiono budynek przeznaczony m.in. dla zarządcy nekropolii ("Verwalt. Angest.”), którym został Adolf Klee, oraz ogrodnika cmentarnego ("Friedhofsgärtn.”) – Roberta Sponholza<ref>Stettiner Adressbuch (Stettin und Umgebung) für das Jahr 1937, Stettin 1937, teil II, s. 178.</ref>. | ||
W [[1937]] r. we wschodniej części cmentarza wzniesiono neogotycką kaplicę cmentarną. Wewnątrz zainstalowano organy pochodzące z fabryki znanej szczecińskiej rodziny organmistrzów [[Grüneberg|Grünebergów]]. Pierwotnie przeznaczone były one dla kaplicy na [[Cmentarz przy ul. Goleniowskiej|cmentarzu w Dąbiu przy ul. Goleniowskiej]], jednakże z powodu zbyt wygórowanej ceny nie dokonano ich zakupu. W zamian we wspomnianym obiekcie umieszczono jedynie fisharmonię. | W [[1937]] r. we wschodniej części cmentarza wzniesiono neogotycką kaplicę cmentarną. Wewnątrz zainstalowano organy pochodzące z fabryki znanej szczecińskiej rodziny organmistrzów [[Grüneberg|Grünebergów]]. Pierwotnie przeznaczone były one dla kaplicy na [[Cmentarz przy ul. Goleniowskiej|cmentarzu w Dąbiu przy ul. Goleniowskiej]], jednakże z powodu zbyt wygórowanej ceny nie dokonano ich zakupu. W zamian we wspomnianym obiekcie umieszczono jedynie fisharmonię. |
Wersja z 09:46, 16 kwi 2013
Cmentarz komunalny w Zdrojach | |||
| |||
Osiedle | Zdroje | ||
Adres | ul. Poległych, Cedrowa | ||
Powierzchnia | 3,38 ha | ||
Wyznanie | pierwotnie ewangelickie, obecnie rzymskokatolickie | ||
Data powstania | II poł. XIX w. | ||
Stan obecny | zamknięty, zmarli dochowywani do grobowców rodzinnych i w wolne miejsca grzebalne | ||
Zobacz cmentarz na: | |||
![]() |
Mapa Google. | ||
![]() |
Google Street View. | ||
Cmentarz przy ul. Poległych – jeden z pięciu szczecińskich cmentarzy komunalnych, na którym nadal chowani są zmarli; wcześniej cmentarz ewangelicki.
Historia cmentarza
Starsza część cmentarza powstała prawdopodobnie w II poł. XIX w. i zapełniła się jeszcze przed końcem I wojny światowej. W 1921r. podjęto decyzję o wykupie sąsiadującej z nim od południa działki z przeznaczeniem na dalsze pochówki. W nowej części cmentarza, ogrodzonej płotem z drutu kolczastego i żywopłotami bukowymi, wydzielono cztery rodzaje kwater: szeregowe, wyborowe, ogrodowe i parkowe, różniących się między sobą wielkością stawianych nań nagrobków. Przy głównym wejściu wzniesiono budynek przeznaczony m.in. dla zarządcy nekropolii ("Verwalt. Angest.”), którym został Adolf Klee, oraz ogrodnika cmentarnego ("Friedhofsgärtn.”) – Roberta Sponholza[1].
W 1937 r. we wschodniej części cmentarza wzniesiono neogotycką kaplicę cmentarną. Wewnątrz zainstalowano organy pochodzące z fabryki znanej szczecińskiej rodziny organmistrzów Grünebergów. Pierwotnie przeznaczone były one dla kaplicy na cmentarzu w Dąbiu przy ul. Goleniowskiej, jednakże z powodu zbyt wygórowanej ceny nie dokonano ich zakupu. W zamian we wspomnianym obiekcie umieszczono jedynie fisharmonię.
Po II wojnie światowej kaplicę usunięto niemieckie nagrobki, grzebiąc tu Polaków. W miejscu rozebranej kaplicy również ulokowano polskie groby. Obecnie na cmentarzu zmarli dochowywani są do grobów rodzinnych lub w wolnych miejscach, gdyż nie ma możliwości jego rozszerzenia.
We wschodniej części cmentarza zgromadzono kilkanaście znalezionych poniemieckich płyt nagrobnych.
Przypisy
- ↑ Stettiner Adressbuch (Stettin und Umgebung) für das Jahr 1937, Stettin 1937, teil II, s. 178.
Bibliografia
- Agata Freindorf, Funkcje estetyczno – kulturowe ewangelickich cmentarzy Szczecina do 1945 roku, Szczecin 2010 [praca magisterska obroniona w IHiSM US]
- Bogdan Frankiewicz, Szczecińskie cmentarze, Szczecin 2003
- Henryk Grecki, Cmentarze Szczecina - karty cmentarzy wykonane na zlecenie Biura Dokumentacji Zabytków i Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie, Szczecin 1996
- Paul Krüger, Erinnerungen am Stettin – Finkenwalde, Kiel 1973