Janusz Kilarski

Z Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Janusz Kilarski
aktor, reżyser
brak zdjecia
Data urodzenia 29 marca 1920
Miejsce urodzenia Klimontów
Data śmierci 22 lipca 1979
Miejsce śmierci Warszawa


Janusz Kilarski (1920-1979) – aktor, reżyser

Życiorys

Janusz Tadeusz Kilarski urodził się 29 marca 1920 roku w Klimontowie k. Sandomierza. Był synem Władysława i Emilii Kilarskich. Ukończył gimnazjum humanistyczne. W czasie wojny był żołnierzem AK. Walczył w oddziałach partyzanckich. W 1944 roku został wywieziony w głąb ZSRR.

Karierę artystyczną rozpoczął po powrocie do kraju. Prawdopodobnie zadebiutował w 1948 roku w Ludowym Teatrze Muzycznym w Warszawie.

Jako początkujący aktor zagrał w 1949 roku kilka ról w Państwowym Teatrze Polskim w Szczecinie w okresie dyrekcji Zbigniewa Sawana.

W 1950 roku grał w Teatrze Polskim w Warszawie. W sezonie 1951/1952 występował na scenie Teatru im. W. Bogusławskiego w Kaliszu. Przez dwa lata związany był ze scenami łódzkimi. Początkowo z Teatrem im. S. Jaracza w okresie dyrekcji Iwo Galla, a później z Teatrem Muzycznym (1953). W latach 1954-1956 przebywał w Warszawie. Tu początkowo związał się z Przedsiębiorstwem Państwowym Imprez Estradowych (1954), a później z Teatrem Ludowym (1954-1956). W sezonie 1956/1957 był aktorem Teatru im. Jaracza w Olsztynie. Później grał w Teatrze im. W. Siemaszkowej w Rzeszowie (1957/1958), w Teatrze Polskim w Bydgoszczy (1958-1960) i w Teatrze im. A. Mickiewicza w Częstochowie (1960-1962). Przez dłuższy okres związany był z Teatrem im. S. Wyspiańskiego w Katowicach (1962-1965).

Występował zarówno w repertuarze klasycznym, jak i w sztukach współczesnych. Szeroki wachlarz możliwości artystycznych i interesujące warunki pozwoliły mu stworzyć wiele znakomitych ról, m.in. Bukowicza w Grzechu Stefana Żeromskiego, Gucia w Ślubach panieńskich Aleksandra Fredry, Matrosa w Annie Christie Eugene O Neill'a, Arbienina w Maskaradzie Michała Lermontowa, Przełęckiego w sztuce Stefana Żeromskiego Uciekła mi przepióreczka - była to ulubiona rola aktora, grał ją w czterech teatrach ponad 500 razy. Ponadto zagrał Króla w Hamlecie i Tobiasza Czkawkę w Wieczorze trzech króli Williama Shakespeare'a, Króla Filipa w Don Karlosie Fryderyka Schillera, Mobiusa w Fizykach i Burmistrza w Wizycie starszej pani Friedricha Dürrenmatta, Szambelana w Głupim Jakubie Tadeusz Rittnera. Podejmował też pierwsze próby reżyserskie.

Z tak bogatym dorobkiem artystycznym w sezonie 1965 ponownie przybył do Szczecina. W latach 1965-1970 związał się ze scenami Państwowych Teatrów Dramatycznych. Występował także w Teatrze „13 Muz”. Współpracował z lokalną rozgłośnią radiową i ośrodkiem telewizyjnym.

Od końca 1970 roku aż do śmierci grał w Warszawie. Był aktorem Teatru Klasycznego (1970-1972), Teatru Rozmaitości (1972-1974) i Teatru Nowego (1974-1979). Wystąpił w drugoplanowych rolach w serialach Czarne chmury (1973) i Dyrektorzy (1975). Grywał również w Teatrze Telewizji i w Teatrze „Kobra” (m.in. Tocatta).

Był żonaty z aktorką Elżbietą Kilarską.

Zmarł 22 lipca 1979 roku w Warszawie. Jest pochowany w rodzinnym grobowcu na Starych Powązkach (kw. 148-1/2).

Twórczość artystyczna (Szczecin)

Teatr

Tytuł Autor Reżyseria Postać Teatr Data premiery
Wiele hałasu o nic William Shakespeare Zbigniew Sawan Posłaniec Państwowy Teatr Polski 22 stycznia 1949
Wiosna w Norwegii Stuart Engstrand Lidia Wysocka, Seweryn Butrym, Stanisław Malatyński Tore Państwowy Teatr Polski 9 marca 1949
Dzieci słońca Maksym Gorki Jan Maciejowski Dymitr Siergiejewicz Wagin Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) 9 października 1965
Szewcy Stanisław Ignacy Witkiewicz Janusz Marzec Gnębon Puczymorda Teatr „13 Muz” 22 listopada 1965
Dziady Adam Mickiewicz Jan Maciejowski Senator; Widmo pana Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) 12 marca 1966
Mordercy i świadkowie Tadeusz Polanowski Jan Maciejowski Wade Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) 24 czerwca 1966
Derby w pałacu Jarosław Abramow-Newerly Andrzej Ziębiński Karbot Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) 23 września 1966
Wariat i zakonnica Stanisław Ignacy Witkiewicz Janusz Marzec Prof. Ernest Walldorff Teatr „13 Muz” 14 listopada 1966
Meteor Friedrich Dürrenmatt Jan Maciejowski Fryderyk Georgen Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) 9 grudnia 1966
Przygoda z Vaterlandem Leon Kruczkowski Aleksander Rodziewicz Bumuller Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) 24 maja 1967
Dożywocie Aleksander Fredro Janusz Marzec Rafał Lagena Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) 13 października 1967
Pan Wokulski Bolesław Prus Ewa Kołogórska Tomasz Łęcki Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) 23 lutego 1968
Hedda Gabler Henrik Ibsen Maryna Broniewska Asesor Brack Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) 12 maja 1968
Kot w butach Zenon Laurentowski Ewa Kołogórska Król Goździk Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) 19 października 1968
Wyzwolenie Stanisław Wyspiański Jan Maciejowski Aktor; Karmazyn; Maska Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) 14 lutego 1969
Czarna komedia Peter Shaffer Jowita Pieńkiewicz Georg Bamberger Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) 20 kwietnia 1969
Król w kraju rozkoszy Franciszek Zabłocki Wanda Laskowska Alzor, czarnoksiężnik Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) 11 września 1969
Miłość i próżność Ksawery Godebski Czesław Staszewski Starosta Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) 18 kwietnia 1970
Wkrótce nadejdą bracia Janusz Krasiński Jowita Pieńkiewicz Konus Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) 21 lipca 1970



Na scenie

fot. Grażyna Wyszomirska



Radio

Tytuł słuchowiska Autor Reżyseria (adaptacja radiowa) Forma twórczości Data pierwszej emisji
Tylko pan, kapitanie Bronisław Słomka Juliusz Burski obsada aktorska 25 grudnia 1965
Latarnik z Out Skarries Włodzimierz Kaczmarek Juliusz Burski obsada aktorska 3 maja 1966
Była już wiosna Czesław Czerniawski Juliusz Burski obsada aktorska 30 kwietnia 1967
Za dużo o nieboszczyka (z cyklu Szczecińskie popołudnia) Lech Ignaszewski Julia Zyblewska obsada aktorska 1 grudnia 1967
Portret wielkiego łowcy Wiesław Andrzejewski Juliusz Burski obsada aktorska 1 listopada 1968
Być w porządku Czesław Czerniawski Julia Zyblewska obsada aktorska 21 czerwca 1970
Ptaszki nie odleciały jesienią na podst. wspomnień Zdzisława Boczkowskiego Julia Zyblewska (Czesław Czerniawski) obsada aktorska 13 września 1970



Telewizja

Tytuł Autor Scenariusz (adaptacja) Reżyseria Realizacja telewizyjna Postać Data premiery
Dzieci słońca Maksym Gorki Jan Maciejowski Juliusz Burski Dymitr Siergiejewicz Wagin 18 lipca 1966 (transmisja z Teatru Współczesnego)
Dziwak Nazim Hikmet Maryna Broniewska obsada aktorska 10 maja 1968
Murzyn z załogi „Narcyza” Joseph Conrad Juliusz Burski, Wiesław Wodecki Juliusz Burski Ryszard Zawidowski obsada aktorska 25 października 1968 - program ogólnopolski
Playboy zachodniego świata John Millinghton Synge (Jan Maciejowski) Jan Maciejowski Ryszard Zawidowski obsada aktorska 19 września 1969



Nagrody i wyróżnienia

  • 1962 – wyróżnienie za rolę Arbienina w przedstawieniu Maskarada Michaiła Lermontowa (Teatr Śląski im. S. Wyspiańskiego w Katowicach) na II Ogólnopolskim Festiwalu Sztuk Rosyjskich i Radzieckich w Katowicach


Bibliografia

  • Zbigniew Jarzębowski, Słuchowiska szczecińskiego radia, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2009
  • Słownik biograficzny teatru polskiego 1900-1980 t. II (pod red Zbigniewa Wilskiego), PWN, Warszawa 1994
  • Teatry Dramatyczne w Szczecinie 1945-1965 (pod red. Danuty Piotrowskiej), Wyd. Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa”, Poznań 1965

Inne źródła




Logo pomeranica.jpg
Autor opracowania: Andrzej Androchowicz


Źródło: „http://pomeranica.pl/index.php?title=Janusz_Kilarski&oldid=208012”