Marta Szczepaniak
| Marta Szczepaniak | |||
| aktorka | |||
| |||
| Data urodzenia | 28 czerwca 1937 | ||
| Miejsce urodzenia | Warszawa | ||
Marta Szczepaniak (ur. 1937) – aktorka, asystent reżysera
Życiorys
Marta Szczepaniak (także Marta Szczepaniak-Marzec) urodziła się 28 czerwca 1937 roku w Warszawie. Dłuższy czas związana była z Łodzią, gdzie ukończyła szkołę podstawową. W wieku 10 lat rozpoczęła naukę gry na skrzypcach. W 1956 roku zdała maturę i uzyskała dyplom Liceum Muzycznego w klasie skrzypiec i dyrygentury. Wstępny egzamin na studia zdała równocześnie na dwóch łódzkich uczelniach - na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Łódzkiego i w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej i Filmowej. Ostatecznie wybrała kierunek artystyczny. Studia ukończyła w 1960 roku. Na scenie zadebiutowała 4 lutego 1960 roku rolą Maryni w Klubie kawalerów w łódzkim Teatrze Powszechnym. Swoich sił próbowała także w kabarecie piosenki.
W sezonie 1961/1962 występowała na scenie Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie-Elblągu. Tu m.in. zagrała Klarę w Zemście Aleksandra Fredry. W 1962 roku została zaangażowana do Teatru Nowego w Łodzi. Występowała tam przez trzy sezony najczęściej w repertuarze współczesnym, m.in. w sztukach Niepokój przed podróżą Jerzego Broszkiewicza, Garść piasku Jerzego Przeździeckiego, Drewniana miska Edmunda Morrisa, Anioł na dworcu Jarosława Abramowa-Newerlego. Choć jej emploi zazwyczaj kojarzyło się z rolami „współczesnych dziewczyn”, to jednak największe sukcesy odnosiła w sztukach klasycznych, np. w roli Pazia w Marii Stuart Juliusza Słowackiego.
W latach 1966-1974 była aktorką Państwowych Teatrów Dramatycznych w Szczecinie. Na szczecińskiej scenie zadebiutowała rolą Généviève w Paryżaninie Claude Magniera. Obdarzona talentem i dobrym warsztatem aktorskim szybko zdobyła uznanie krytyków i publiczności, o czym świadczyło przyznanie jej w 1972 roku nagrody Bursztynowego Pierścienia. Interesujące kreacje stworzyła w Dożywociu Aleksandra Fredry, Grze miłości i przypadku Pierre'a de Marivaux, w Pannie Maliczewskiej Gabrieli Zapolskiej, Don Carlosie Fryderyka Schillera. Była także asystentem reżysera.
W latach 1975-1985 związana była z Teatrem Dramatycznym w Gdyni.
Od grudnia 1985 roku aż do przejścia na emeryturę była aktorką Teatru Polskiego w Szczecinie.
Wystąpiła w epizodycznych rolach w etiudzie PWSTiF Parasol (1965) i w filmie Struny (1977).
Jej mężem był aktor i reżyser Janusz Marzec
Twórczość artystyczna (Szczecin)
Teatr
| Tytuł | Autor | Reżyseria | Forma twórczości | Postać | Teatr | Data premiery |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Lekkomyślna siostra | Włodzimierz Perzyński | Aleksander Rodziewicz | obsada aktorska | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 9 czerwca 1966 | |
| Paryżanin | Claude Magnier | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Généviève | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 18 listopada 1966 |
| Meteor | Friedrich Dürrenmatt | Jan Maciejowski | obsada aktorska | Członkini Armii Zbawienia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 9 grudnia 1966 |
| Koncert poetycki z okazji XX-lecia szczecińskiego środowiska literackiego | Edward Balcerzan, Józef Bursewicz, Konstanty Ildefons Gałczyński, Joanna Kulmowa, Ryszard Liskowacki, Eliasz Rajzman, Helena Raszka, Katarzyna Suchodolska, Ireneusz Krzysztof Szmidt | recytacje | Filharmonia Szczecińska | 15 grudnia 1966 | ||
| Henryk IV | Luigi Pirandello | Janusz Marzec | obsada aktorska | Teatr Krypta | 13 lutego 1967 | |
| Niech no tylko zakwitną jabłonie | Agnieszka Osiecka | Barbara Fijewska | obsada aktorska | Cnotliwa Zuzanna; Cyganka; Dziewczyna; Girlsa; Pani; Partyzantka; Skromnisia; Zdradzona Dziewczyna; Zuzanna Reakcjonistka | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 21 marca 1967 |
| Dożywocie | Aleksander Fredro | Janusz Marzec | obsada aktorska | Rózia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 13 października 1967 |
| Gra miłości i przypadku | Pierre Marivaux | Tadeusz Byrski | obsada aktorska | Sylwia, córka Orgona | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 17 grudnia 1967 |
| Królowa przedmieścia | Konstanty Krumłowski | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Anielcia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 22 września 1968 |
| Kot w butach | Zenon Laurentowski | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Mruczuś | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 19 października 1968 |
| Mirandolina | Carlo Goldoni | Jowita Pieńkiewicz | obsada aktorska | Mirandolina | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 11 lutego 1969 |
| Czarna komedia | Peter Shaffer | Jowita Pieńkiewicz | asystent reżysera, obsada aktorska | Carol Melkett | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 20 kwietnia 1969 |
| Tanecznice i hobbyści | Lech Emfazy Stefański i Helena Adamska | Lech Emfazy Stefański | obsada aktorska | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 6 grudnia 1969 | |
| Po górach, po chmurach | Ernest Bryll | Jowita Pieńkiewicz | asystent reżysera, obsada aktorska | Ewa | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 8 lutego 1970 |
| Kroniki szczecińskie (montaż literacki) | Jadwiga Adamowicz i Teresa Worono (oprac.) | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Teatr Rozmów | 15 marca 1970 | |
| Miłość i próżność | Ksawery Godebski | Czesław Staszewski | obsada aktorska | Hrabina | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 18 kwietnia 1970 |
| Jadzia wdowa | Ryszard Ruszkowski | Henryk Tadeusz Czarnecki | obsada aktorska | Melania | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 9 lipca 1970 |
| Wieczór wspomnień o Franciszku Gilu | Franciszek Gil | recytacje | Brama Królewska | 24 listopada 1970 | ||
| Hamlet | William Shakespeare | Józef Gruda | obsada aktorska | Aktorka I | Państwowe Teatry Dramatyczne (Sala Bogusława Zamku Książąt Pomorskich) | 15 stycznia 1971 |
| Dialogus de Passione abo Żałosna Tragedyja o Męce Jezusa | Anonim | Jitka Stokalska | obsada aktorska | Maria Jacobi | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 28 marca 1971 |
| Dundo Maroje albo Rzymska kurtyzana | Marin Drżić | Jitka Stokalska | obsada aktorska | Petrunela | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 11 listopada 1971 |
| Panna Maliczewska | Gabriela Zapolska | Wojciech Jesionka | obsada aktorska | Hiszowska | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 5 lutego 1972 |
| Pan Puntila i jego sługa Matti | Bertolt Brecht | Czesław Staszewski | obsada aktorska | Emma | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 16 kwietnia 1972 |
| Perła | Marc Camoletti | Alina Obidniak | asystent reżysera, obsada aktorska | Klaudia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 4 czerwca 1972 |
| Lubow Jarowaja | Konstanty Trieniew | Piotr Lwowicz Monastyrski (ZSRR) | obsada aktorska | Lubow Jarowaja | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 15 grudnia 1972 |
| Obszar cienia | Jan Paweł Gawlik | Wojciech Jesionka | obsada aktorska | Dziewczyna I | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 3 marca 1973 |
| Kram z piosenkami | Leon Schiller | Barbara Fijewska | obsada aktorska | Matka; Młoda mężatka; Ona; Panienka; Panna | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 8 września 1973 |
| Don Carlos | Fryderyk Schiller | Jitka Stokalska | obsada aktorska | Księżniczka Eboli | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 1 grudnia 1973 |
| Człowiek znikąd | Ignatij Dworiecki | Józef Gruda | obsada aktorska | Lida | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 12 lutego 1974 |
| Wodewil warszawski | Zdzisław Gozdawa, Wacław Stępień | Czesław Staszewski | obsada aktorska | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 19 października 1974 | |
| Bal u Salomona | Konstanty Ildefons Gałczyński | Józef Gruda | obsada aktorska | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 29 listopada 1974 | |
| Sługa Don Kiszota | Wojciech Bąk | Andrzej May | obsada aktorska | Teatr Polski | 7 grudnia 1985 | |
| Dziewczynki | Ireneusz Iredyński | Tadeusz Kijański | obsada aktorska | Anna | Teatr Polski | 8 marca 1986 |
| Wiśniowy sad | Antoni Czechow | Aleksander Wilkin | obsada aktorska | Szarlota | Teatr Polski | 19 października 1986 |
| Czarujący łajdak | Pierre Chesnot | Bogusława Czosnowska | obsada aktorska | Barbara Perez | Teatr Polski | 31 maja 1987 |
| Mandat | Nikołaj Erdman | Aleksandr Wilkin | obsada aktorska | Żona Iljinkina | Teatr Polski | 15 listopada 1987 |
| Dawno, dawno, sto nut temu | Tadeusz Klimowski | Marcel Kochańczyk | obsada aktorska | „Nadin” | Teatr Polski | 17 stycznia 1988 |
| Kłopoty zbója Madeja | Ludomir Legut | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Baba Jaga; Sasanka | Teatr Krypta | 5 lutego 1989 |
| Iwona, księżniczka Burgunda | Witold Gombrowicz | Marcel Kochańczyk | obsada aktorska | Ciotka | Teatr Polski | 26 lutego 1989 |
| Krzesiwo | Hanna Januszewska | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Królowa | Teatr Polski | 4 czerwca 1989 |
| Doktor Żywago | Borys Pasternak | Zbigniew Wilkoński | obsada aktorska | Anna Gromeko | Teatr Polski | 21 października 1989 |
| Bóg | Woody Allen | Zbigniew Wilkoński | obsada aktorska | Parka; Wendy | Teatr Polski | 18 lutego 1990 |
| Historyja o Chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim | Mikołaj z Wilkowiecka | Tadeusz Malak | obsada aktorska | Anioł I | Teatr Polski | 25 marca 1990 |
| Pamiętnik wariata | Mikołaj Gogol | Andrzej Kowalski | obsada aktorska | Kokon | Teatr Polski | 15 września 1990 |
| Czarodziejski flet | Wolfgang Amadeusz Mozart | Tadeusz Wiśniewski | obsada aktorska | Dama Królowej Nocy | Teatr Polski | 5 grudnia 1992 |
| Antygona | Sofokles | Zbigniew Wilkoński | obsada aktorska | Tebanka | Teatr Polski | 11 września 1993 |
| Czerwone nosy | Peter Barnes | Włodzimierz Nurkowski | obsada aktorska | Ofiara III; Pani Bonville; Świta Papieska; Widz I | Teatr Polski | 16 października 1993 |
| Ferdydurke | Witold Gombrowicz | Ryszard Major | obsada aktorska | Matka | Teatr Polski | 4 czerwca 1994 |
| Garderobiany | Ronald Harwood | Wojciech Solarz | obsada aktorska | Madge | Teatr Polski | 7 kwietnia 1995 |
| Solaris | Stanislaw Lem | Stefan Szlachtycz | obsada aktorska | Członkini Komisji Astronautycznej | Teatr Polski | 10 grudnia 1995 |
| Diabły polskie | Zbigniew Książek | Adam Opatowicz | asystent reżysera | Teatr Polski | 30 marca 1996 | |
| Pan Tadeusz | Adam Mickiewicz | Bartłomiej Wyszomirski | asystent reżysera | Teatr Polski | 28 września 1996 |
Zdjęcia ze spektakli
(fot. Grażyna Wyszomirska)
Marta Szczepaniak (Skromnisia), Cezary Kussyk (Bohater pozytywny) i Irena Kownas (Zdradzona dziewczyna) w Niech no tylko zakwitną jabłonie (1967)
Marta Szczepaniak (Sylwia), Zdzisław Relski (Pan Orgon) i Irena Kownas (Lizetta) w Grze miłości i przypadku (1967)
Zbigniew Witkowski (Janek) i Marta Szczepaniak (Mruczuś, kot) w Kocie w butach (1968)
Telewizja
| Tytuł | Autor | Scenariusz (adaptacja) | Reżyseria | Realizacja telewizyjna | Postać | Data emisji |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Miniatury (utwory z tomu Ciche trawy) | Katarzyna Suchodolska | Hanna Lewandowska, Tadeusz Bielan | Juliusz Burski | obsada aktorska - recytacje | 1965 - program ogólnopolski | |
| Jeźdźcy do morza | John Millinghton Synge | Juliusz Burski | obsada aktorska | 28 grudnia 1966 | ||
| Najśliczniejsza duszy i serca pociecha | polskie listy miłosne | Władysław Wojciechowski | Ryszard Zawidowski | Ryszard Zawidowski | obsada aktorska | 30 maja 1971; TVP1 - Estrada Literacka |
| Hamlet | William Shakespeare | Józef Gruda | Józef Gruda | Janusz Rudnicki | Aktorka I | 20 września 1971; przeniesienie z Sali Bogusława Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie |
| A nad wirami księżyc | Artur Lundqvist, Dag Hammarskjold, Bo Hjalmar Bergman, D.Vec, Par Lagerkvist | Janusz Rudnicki, Leszek Ignaszewski | Janusz Rudnicki | Janusz Rudnicki | obsada aktorska | 13 sierpnia 1972 |
| Pierwsze trudne dni | poeci polscy | Władysław Wojciechowski | Czesław Staszewski | Andrzej Kobyliński | Dziewczyna | 2 września 1973 |
Nagrody i wyróżnienia
- 1972 – Bursztynowy Pierścień za rolę Klaudii w Perle Marca Camolletiego w reż. Aliny Obidniak
Bibliografia
- Encyklopedia Szczecina t. II P-Ż. (pod red. Tadeusza Białeckiego, autor hasła Ryszard Markow), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2000
- Artur Daniel Liskowacki, Ryszard Markow, Małe sceny wielkiego zamku – Teatr Krypta i Piwnica przy Krypcie, Zamek Książąt Pomorskich, Szczecin 2015
Inne źródła
- Programy teatralne Państwowych Teatrów Dramatycznych w Szczecinie
- Materiały ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie
- Zdjęcia ze zbiorów ZASP w Szczecinie
