Pomnik Pamięci Sybiraków (Szczecin)
| Pomnik Pamięci Sybiraków | |||
| |||
| Autor | Krzysztof Adamiec, Joanna Haśnik-Adamiec | ||
| Lokalizacja | Cmentarz Centralny w Szczecinie,przy Al.Okólnej, na prawo od Bramy Głównej | ||
| Data powstania | 1994 | ||
| Materiał | granit, stal, beton, cegła | ||
| Wymiary | {{{wymiary}}} | ||
Pomnik „Pamięci Sybiraków” – pomnik poświęcony Polakom zsyłanym na Syberię w latach 1768-1952, począwszy od konfederatów barskich, przez powstańców kościuszkowskich, listopadowych i styczniowych, II wojnę światową, po 1952 r.
Powstał w 1994 r. z inicjatywy sybiraków zamieszkujących województwo zachodniopomorskie. Jego autorami są koszalińscy architekci Joanna Haśnik-Adamiec oraz Krzysztof Adamiec. Wykonany z muru ceglanego, lastrico, kamienia narzutowego i metalowej szyny długości 990 cm. Znajduje się na Cmentarzu Centralnym, przy Al. Okólnej, na prawo od Bramy Głównej.
Pomnik upamiętnia Polaków zesłanych do Kazachstanu, Łagrów Północy, Sybiru, czy Tajgi. Został odsłonięty w 55. rocznicę agresji ZSRS na wschodnie tereny II RP (17 września 1939 r.).
Pomnik składa się z kilku części tworzących całościowy przekaz. Na głazie można odnaleźć brązową tablicę z inskrypcją 1768-1940-1952. Pamięci tych, którzy z tajgi Sybiru, z łagrów północy, stepów Kazachstanu nie powrócili na ziemię ojczystą. Sybiracy woj. szczecińskiego. Kolejny element to tor kolejowy na betonowych podkładach, położonych na kamiennym bruku, który ma przypominać o transportach kolejowych wywożących więźniów w głąb Rosji. Obok toru kolejowego umieszczono 12 granitowych słupków, w tym na czterech znajdują się symbole religii, których to wyznawcy zostali represjonowani. Najwyższy ze słupków tworzy krzyż łaciński, a na skrzyżowaniu jego ramion umieszczono godło Związku Sybiraków i lata poszczególnych zsyłek - 1768, 1795, 1830, 1863, 1905, 1939, 1940, 1944, 1946, 1953. Oprócz niego znajduje się krzyż prawosławny, gwiazda Dawida (judaizm) oraz półksiężyc (islam). Na ceglanym murze znajdują się tabliczki z nazwiskami osób, które nie zmarły na zesłaniu i nie mają swoich grobów.
Sponsorzy pomnika
- Dowództwo i Żołnierze 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Bolesława Krzywoustego
- P.E.O.J.M. S.A. Szczecin
- Urząd Miasta Szczecin
- Pomorska D.O.K.P.
- "Jacht Serwis" Szczecin
- "ESPEBEPE"S.A. Holding Szczecin
- Zakład kamieniarski Władysław Hera
- Szczecińska Stocznia Remontowa "Gryfia"
- S.C. Sial
- W.Z.R.B. Police
- TRANS-AKA Police
- Prac. arch. Joanny i Krzysztofa Adamiec - Koszalin
- Państwowa Służba Ochrony Zabytków
- Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych
- Izba Rzemieślnicza
- Pracownia Plastyczna: Stanisław Biżek
Galeria
Bibliografia
- Cmentarz Centralny w Szczecinie. Ogromny park pochował umarłych, red. M. Słomiński, Wydawnictwo Kadruk, Szczecin 2005, ISBN 83-89341-27-1.
- J. Wohl, 100 lat Cmentarza Centralnego w Szczecinie. Pomnik historii miasta, Agencja Wohl-Press, Szczecin 2007, ISBN 978-83-917301-1-9
Linki zewnętrzne
