Zbigniew Puchalski
| Zbigniew Puchalski | |||
| dziennikarz radiowy i telewizyjny | |||
|
| |||
| Data urodzenia | 10 września 1933 | ||
| Miejsce urodzenia | Moszczanka | ||
Zbigniew Puchalski (ur. 1933) – dziennikarz radiowy i telewizyjny, redaktor naczelny Polskiego Radia i Telewizji w Szczecinie, publicysta
STRONA W BUDOWIE
Życiorys
Zbigniew Józef Puchalski urodził się 10 września 1933 roku w Moszczance. Pochodzi z rodziny wojskowej. Do wybuchu wojny mieszkał w Jarosławiu na Podkarpaciu. Okupację spędził na Kielecczyźnie. Tam uczęszczał do szkoły powszechnej. W 1942 roku stracił ojca, którego zamordowano w obozie koncentracyjnym w Auschwitz.
Od 1946 roku jest związany ze Szczecinem, dokąd przyjechał wraz z matką. Jest absolwentem II Liceum Ogólnokształcącego im. Mieszka I - słynnego „Pobożniaka” (1951).
W 1951 roku rozpoczął studia dziennikarskie na Wydziale Historyczno-Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Po ukończeniu studiów w 1954 roku, z nakazem pracy, został skierowany do rozgłośni Polskiego Radia w Szczecinie, gdzie objął stanowisko redaktora w Redakcji Wiejskiej. Kolejno był redaktorem odpowiedzialnym w Redakcji Łączności ze Słuchaczami i samodzielnym publicystą w Redakcji Społeczno-Młodzieżowej. Pracował w Redakcji Publicystyki i Informacji. Z jego inicjatywy powołano w rozgłośni Redakcję Audycji Społecznych. Podczas przemian polityczno-społecznych w październiku 1956 roku był jednym z korespondentów, który przesyłał do rozgłośni szczecińskiej relacje z sejmu. Przeprowadzał wywiady z posłami, m.in. z ekonomistami Czesławem Bobrowskim i Oskarem Lange, a także politologiem Edmundem Osmańczykiem. Z grupa szczecińskich radiowców relacjonował demonstracje w grudniu 1956, do których doszło pod konsulatem radzieckim w Szczecinie, oraz procesy sądowe przeciwko uczestnikom tych zajść.
Równolegle z pracą w rozgłośni podjął eksternistyczne studia magisterskie na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. W 1962 roku uzyskał magisterium, broniąc pracy Szczecińska rozgłośnia Polskiego Radia – próba monografii, napisanej pod kierunkiem prof. dr. M. Kafla. Jest również absolwentem Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie zaocznie studiował w latach 1958-1962. Studia magisterskie na Wydziale Prawa UAM ukończył z wyróżnieniem.
W latach 1962-1966 pracował w wojewódzkim aparacie partyjnym (KW PZPR). Objął stanowisko kierownika I sekretariatu KW. W 1963 roku stworzył samodzielny sektor prasy, radia i telewizji, którym kierował. Po kursie w Ośrodku Szkolenia Oficerów Politycznych w Łodzi (1965) powrócił do pracy w KW, gdzie został zastępcą kierownika Wydziału Propagandy. W 1966 roku został przeniesiony do Polskiego Radia.
Od października 1966 do 1990 roku pełnił funkcję redaktora naczelnego szczecińskiej rozgłośni radiowej. Od 1966 roku prowadził autorski cykl felietonów Nasze sprawy, który poświęcony był kulturotwórczej roli mediów. Był także autorem cyklicznych Dialogów obywatelskich dotyczących aktualnych problemów społeczno-politycznych w kraju, a zwłaszcza w regionie.
Dość szybko dał się również poznać jako świetny organizator. Doceniając rolę mediów, już pod koniec lat sześćdziesiątych zainicjował rozbudowę ośrodka radiowo-telewizyjnego w Szczecinie. W prowadzonych przez siebie audycjach (m.in. Nasze sprawy), wyjaśniał słuchaczom potrzebę budowy nowego ośrodka RTV w mieście oraz informował o postępach prac budowlanych. Wskazywał na kulturotwórczy charakter placówki, która dzięki nowoczesnemu wyposażeniu byłaby w stanie przyciągać do Szczecina twórców i wykonawców z całej Polski. Pod jego gospodarskim okiem, w ciągu trwającej prawie 20 lat budowie, powstały m.in. kilkunastopiętrowy budynek techniczno-administracyjny z redakcjami radiowymi i telewizyjnymi oraz nowe studio telewizyjne.
Po reorganizacji struktur radiowo-telewizyjnych został dyrektorem (1980), a następnie redaktorem naczelnym Polskiego Radia i Telewizji w Szczecinie (1985-1990). Kierował centrum prasowym podczas wizyt papieża Jana Pawła II w Szczecinie (1987) i w Koszalinie (1991) oraz wizyty sekretarza generalnego KC KPZR Michaiła Gorbaczowa w Szczecinie (1988). Od 1970 roku był członkiem Komitetu ds. Radia i Telewizji w Warszawie. Kierował m.in. centralnymi zespołami ekspertów ds. organizacyjnych radia i telewizji (1973 i 1985). W 1990 roku przeszedł na rentę, a w 1993 roku na emeryturę. Nadal jest aktywny zawodowo. Społecznie przewodniczy Radzie Programowej Oddziału Szczecińskiej Telewizji. Jest także członkiem Rady Programowej przy Rozgłośni Polskiego Radia w Szczecinie.
Zajmuje się publicystyką. Jest m.in. autorem haseł do Encyklopedii Szczecina pod red. prof. Tadeusza Białeckiego.
Był gorącym orędownikiem utworzenia uniwersytetu w Szczecinie. W latach 1983-1985 sprawował funkcję wiceprzewodniczącego komitetu ds. powołania tej placówki naukowej do życia. Uczelni, jej powstaniu i codziennym problemom, poświęcił liczne audycje radiowe. Nadal aktywnie działa na rzecz Uniwersytetu Szczecińskiego. Od 1985 roku jest członkiem Rady Społecznej US.
Jest uznanym i zasłużonym działaczem kulturalnym, społecznym i politycznym. Pełnił wiele funkcji w Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich (1955-1982), m.in. był wiceprzewodniczącym (1971-1973) i prezesem Zarządu Oddziału SDP w Szczecinie (1978-1981) oraz członkiem Zarządu Głównego (1972-1981). Obecnie jest członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy RP „Pomorze Zachodnie”. Jest sekretarzem Senior's Biznes Club przy Zachodniej Izbie Przemysłowo-Handlowej. Należał do Związku Harcerstwa Polskiego (1945-1948). Był działaczem Związku Młodzieży Polskiej (1948-1956) i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (od 1958), gdzie sprawował m.in. funkcje członka Egzekutywy Komitetu Dzielnicowego Śródmieście, zastępcy członka Plenum KW i członka Komisji Ideologicznej KW w Szczecinie. Był prezesem Zarządu Wojewódzkiego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (od 1954).
W 2020 roku stanął na czele komitetu społecznego, którego celem było uhonorowanie pierwszego prezydenta miasta Szczecina, prof. Piotra Zaremby, pomnikiem. Jednak z uwagi na panującą w kraju epidemię koronawirusa zdecydowano się na umieszczenie na gmachu Urzędu Miejskiego jedynie tablicy pamiątkowej, którą odsłonięto 5 lipca 2020 roku w obecności władz miasta i ponad 100 osób.
Żonaty. Ma dwóch synów, Piotra - prawnika, i Andrzeja - dra n. med. lekarza ginekologa.
Od lewej stoją: Jerzy Tumialis i Zbigniew Puchalski. Siedzą Alina Głowacka i Jerzy Czerkawski (1955)
Od lewej: Zdzisław Czapliński („Kurier Szczeciński”), Wiesław Rogowski („Głos Szczeciński”), Zbigniew Puchalski (PR Szczecin), Stefan Janusiewicz
Z Ryszardem Bogunowiczem na spotkaniu w Gdańsku (1972)
Z Mamertem Błażejewiczem, dyrektorem technicznym rozgłośni PR w Szczecinie
Spotkanie z prezesem Radiokomitetu (Szczecin, 12 sierpnia 1982). Od lewej: Stefan Janusiewicz (red. naczelny OTV Szczecin), Władysław Loranc (prezes Radiokomitetu) i Zbigniew Puchalski (red. naczelny PR Szczecin) - fot. Pracownia Fotograficzna PR i TV Szczecin
Od lewej: Zbigniew Puchalski, Zbigniew Szubiński, Jacek Wiśniewski i Aleksander Pachorski
Wybrane audycje (PR Szczecin)
| Tytuł audycji | Autor | Forma twórczości | Temat | Data emisji |
|---|---|---|---|---|
| Informacja do Przeglądu Aktualności Wybrzeża | Alfred Sobecki, Ryszard Bogunowicz, Alina Głowacka, Zbigniew Puchalski | sprawozdawca | o zamieszkach i zniszczeniach konsulatu radzieckiego w Szczecinie | 11 grudnia 1956 |
| O towarzystwach wzajemnej i niewzajemnej adoracji | Zbigniew Puchalski | komentarz | o wzroście aktywności społecznej po Październiku'56 | 6 lipca 1957 |
| Nasze sprawy | Zbigniew Puchalski | autor | o popularności radia i telewizji | 5 listopada 1974 |
| Nasze sprawy | Zbigniew Puchalski | autor | o budowie kompleksu radiowo-telewizyjnego w Szczecinie | 3 grudnia 1974 |
| Nasze sprawy | Zbigniew Puchalski | autor | 6 sierpnia 1975 | |
| Nasze sprawy | Zbigniew Puchalski | autor | relacja z sympozjum na temat spraw morza | 26 października 1976 |
| Nasze sprawy | Zbigniew Puchalski | autor | o pracy i zasługach szczecińskiego radia | 1 stycznia 1977 |
| Refleksje znad Daugawy i Odry | Zbigniew Puchalski, I Anderson | współautor | o stosunkach polsko-estońskich i współpracy Szczecina z Rygą | 30 lipca 1977 |
| Nasze sprawy | Zbigniew Puchalski | autor | o planach rozwoju radia i telewizji w Szczecinie | 2 lutego 1978 |
| Nasze sprawy | Zbigniew Puchalski | autor | m.in. informacje o zimie stulecia | 8 stycznia 1979 |
| Uniwersytet Szczeciński | Zbigniew Puchalski, Marek Borowiec | współautor | dyskusja o powołaniu wyższej uczelni humanistycznej w Szczecinie | 6 lipca 1982 |
| Pokonferencyjne refleksje | Zbigniew Puchalski | autor | dyskusja po konferencji o tzw. białych plamach w historii | 19 marca 1983 |
| Droga do Uniwersytetu | Zbigniew Puchalski | autor | o problemach utworzenia Uniwersytetu Szczecińskiego | 22 października 1983 |
| Nasze sprawy | Zbigniew Puchalski | autor | o decyzjach ws. utworzenia Uniwersytetu Szczecińskiego | 11 maja 1984 |
| Posiedzenie sejmowych komisji | Marek Borowiec, Zbigniew Puchalski | współautor | dyskusja nad ustawą o powołaniu Uniwersytetu Szczecińskiego | 12 lipca 1984 |
| Uniwersytet za 5 dwunasta | Zbigniew Puchalski | autor | o ostatecznych decyzjach ws. utworzenia Uniwersytetu Szczecińskiego | 18 lipca 1984 |
| W sejmie o Uniwersytecie Szczecińskim | Zbigniew Puchalski | autor | o wystąpieniach sejmowych ws. utworzenia Uniwersytetu Szczecińskiego | 22 lipca 1984 |
| Drogi do Uniwersytetu Szczecińskiego | Zbigniew Puchalski | autor | o historii utworzenia Uniwersytetu Szczecińskiego | 31 grudnia 1984 |
| Historia Uniwersytetu Szczecińskiego | Zbigniew Puchalski | autor | pierwszy dzień i rok szczecińskiej uczelni | 6 sierpnia 1985 |
| Zanim zabrzmi pierwsze Gaudeamus | Zbigniew Puchalski | autor | rozmowa z rektorem US, prof. Kazimierzem Jaskotem | 20 września 1985 |
| Uniwersytet Szczeciński | Zbigniew Puchalski | autor | relacja z inauguracji roku akademickiego na US | 30 września 1985 |
| Dialog obywatelski | Zbigniew Puchalski | autor | rozmowa o uniwersytecie i jego kłopotach | 16 kwietnia 1987 |
| Dialog obywatelski | Zbigniew Puchalski | autor | rozmowa z kandydatem na posła | 18 maja 1989 |
Publikacje
- 1971 – Rozgłośnie regionalne. Szczecin w: Z anteny PR i ekranu TV (pod red. Jerzego Łańcuta), Wydawnictwa Radia i Telewizji, Warszawa, s. 189-192
- 1975 – 25 grudnia 1945 r. - godzina 12.00 w: Polskie Radio Szczecin 1945-1975, PR Szczecin, s.3-10
- 1986 – Jubileuszowy rok Polskiego Radia w Szczecinie w: „Kronika Miasta Szczecina 1985”, Szczecin
- 1996 – Tu Polskie Radio Szczecin 1945-1990 w: Słowem i piórem. 50 lat dziennikarstwa na Pomorzu Zachodnim (pod red. Tadeusza Białeckiego), SDRP, Szczecin 1996, s. 49-58
- 2005 – Uniwersytet Szczeciński. Fakty i refleksje (pod red. Zbigniewa Puchalskiego), Wyd. Archiwum Państwowego w Szczecinie, Szczecin, ss. 103
- 2010 – Na drodze do uniwersytetu (współautor E. Włodarczyk) w: Uniwersytet Szczeciński na przełomie wieków i czasów 1985-2010 (pod red. W. Stępińskiego i W. Tarczyńskiego), Szczecin
- 2014 – Polskie Radio na Pomorzu Zachodnim - wspomnienia i refleksje starego radiowca, „Edukacja Humanistyczna” nr 1 (30), s. 115-132
1971
1975
Nagrody
- 1985 – Nagroda Wojewody Szczecińskiego
Odznaczenia
- 1968 – brązowy medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- 1969 – Złoty Krzyż Zasługi
- 1975 – medal pamiątkowy „Za zasługi dla 12 Dywizji Zmechanizowanej im. Armii Ludowej”
- 1982 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Medal 30-lecia Polski Ludowej
- Medal 40-lecia Polski Ludowej
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego
- Honorowa Odznaka PR i TV
- srebrny medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- złoty medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Złotą Odznaką SDRP
- Zasłużony Działacz Kultury
O Zbigniewie Puchalskim m.in.
- 1985 – Artur Daniel Liskowacki, Radio mówi do ucha (rozmowa ze Zbigniewem Puchalskim, naczelnym redaktorem szczecińskiej rozgłośni Polskiego Radia), „Morze i Ziemia” 1985 nr 35, s. 6
Bibliografia
- Encyklopedia Szczecina, t. II P-Ż (pod red. Tadeusza Białeckiego, autor hasła Andrzej Gedymin), Szczecin 2000
- Fikcja czy rzeczywistość? Wybór audycji Polskiego Radia Szczecin z lat 1946-1989 (pod red. Pawła Szulca), Polskie Radio Szczecin, IPN Szczecin, Szczecin 2009
- Kto jest kim w Polsce. Edycja 2, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989
- Słowem i piórem. 50 lat dziennikarstwa na Pomorzu Zachodnim (pod red. Tadeusza Białeckiego), SDRP, Szczecin 1996
- Paweł Szulc, Zniewolony eter. Polskie Radio Szczecin w latach 1945-1989, IPN, Szczecin 2012
- 60 lat Polskiego Radia Szczecin (pod red. Mariana Kowalskiego), PR, Szczecin 2005
Inne źródła
- Fotografie ze zbiorów Zbigniewa Puchalskiego
